مشکلات و ابهامات تصمیم جدید یارانه ای دولت چیست؟

هفته گذشته بود که داستان ماکارونی ورد زبان همه در فضای مجازی و واقعی شده بود؛ همه چیز به قیمت آرد برمی‌گشت؛ قرار شده بود آرد صنف و صنعت با تایید سازمان حمایت با قیمت جدید یعنی ۱۶هزار و ۹۰۰تومان به فروش برسد؛ چراکه سال‌های زیادی بود که قیمت آرد با قیمت‌های جهانی هم‌خوانی نداشت؛ به همین خاطر فاصله قیمتی زیادی بین نرخ آرد در ایران و جهان به وجود آمده بود و در نتیجه شاهد قاچاق آرد بودیم.
در واقع با وجود اینکه آرد ارزان با هدف حمایت از مصرف‌کننده در نظر گرفته شده بود، اما در نهایت این اتفاق نیفتاد و شاهد بودیم که دلالان سود کلانی می‌کردند و چیزی عاید مصرف‌کننده نهایی نمی‌شد.
اما داستان به اینجا ختم نشد و خبر افزایش قیمت آرد به دلیل عدم اطلاع‌رسانی درست توسط تیم اقتصادی دولت، حواشی بسیار زیادی را به دنبال داشت. شایعات و اخبار اشتباه زیادی منتشر شد که متاسفانه بخش زیادی از آن نیز توسط خود مسئولین و… بود؛ برخی می‌گفتند قرار است قیمت نان افزایش یابد؛ برخی می‌گفتند اینطور نیست قیمت نان افزایش نمی‌یابد؛ کارت نان می‌دهیم؛ برخی می‌گفتند نان سهمیه‌ای می‌شود، برخی می گفتند هیچ تغییری اعمال نمی شود و خلاصه هرکس روایتی را تعریف کرد.
بالاخره شب گذشته تکلیف ماجرا مشخص شد؛ رییس جمهوری در پنجمین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی اعلام کرد که یارانه جدید در دو مبلغ ۳۰۰ و ۴۰۰هزار تومان واریز خواهد شد؛ سه دهک اول نفری ۴۰۰هزار تومان و دهک چهارم تا نهم نفری ۳۰۰هزار تومان یارانه دریافت می‌کنند. 

البته نکته جالب و البته نگران‌کننده قضیه آنجاست که قرار است این یارانه تنها دوماه پرداخت شود و بعد از دوماه به صورت کالا برگ به دهک‌های مختلف داده شود؛ همچنین گفته می‌شود که قیمت نان و دارو برای هیچ یک از دهکها تغییری نخواهد داشت.
در اینجا باید توجه داشت که دولت چه طور می‌خواهد دوماه یارانه دهد و بعد از دوماه آن را قطع کند؟ اصلا آیا افکار عمومی چنین چیزی را می‌پذیرد که دولت یک مبلغی را بدهد و بعد از دوماه بگوید دیگر خبری از یارانه نقدی نیست و به جایش کالابرگ بگیرید و اساسا چرا چنین طرح ۲مرحله ای اجرا می شود و بهتر نبود که با توجه به زمان ۸ماه ای که دولت در اختیار داشته، زیرساختهای لازم را فراهم می کرد؟
موضوع دوم منابع این یارانه است؛ چنین یارانه‌ای سالانه به ۳۰۰هزار میلیارد تومان منبع نیاز دارد؛ در صورتی که در قانون بودجه سال جاری منابع مابه التفاوت ارز ترجیحی ۱۶۰هزار تومان دیده شده و این یعنی تقریبا یارانه‌ای که قرار است پرداخت شود، دو برابر منابعی است که در قانون بودجه برایش در نظر گرفته شد؛ مگر رییس جمهوری دیشب نگفت که ما به قانون عمل می‌کنیم؟ حتی مبلغ این یارانه نیز با قانون بودجه همخوانی ندارد.
مساله بعدی عدم شفافیت است؛ چرا هنوز دقیقا چیزی مشخص نیست؟ مثلا اینکه آیا یارانه جدید با احتساب یارانه ۴۵هزار و ۵۰۰تومانی و یارانه معیشتی است یا نه؟ آیا قرار است دیگر یارانه معیشتی و نقدی پرداخت نشود و یا چه؟ حتی دیشب این سوال از رییس جمهوری پرسیده شده و وی پاسخ دقیقی ارایه نداد. البته در صورتی که این مبالغ یارانه نقدی و معیشتی را هم دربربگیرد، مقداری مساله کسری منابع کاهش پیدا می کند. 
همچنین در روزهای گذشته اخبار نگران کننده ای از افزایش اختیارات تعزیرات برای برخورد با گرانی به گوش می رسد، موضوعی که دیشب رییس جمهور هم بر آن تاکید کرد؛ این در حالی است که باید توجه شود به همان اندازه که سیاستهایی نظیر ارز ترجیحی اشتباه بوده، همواره سیاستهای همراه آن یعنی برخورد دستوری با قیمتها هم دردسرساز بوده و تشدید چنین سیاستهایی مشکل آفرین خواهد بود.
و در نهایت اینگه چرا تا این حد شاهد تناقض در گفته‌ها هستیم؟ شرایط به اندازه کافی برای مردم سخت است؛ فشار معیشتی روی دوش مردم سنگینی می‌کند، باید توجه داشت که هر تصمیمی بدون اقناع مردم و نیز پیش‌بینی شرایط و… با چیزی جز شکست همراه نخواهد بود؛ بنابراین دولت بهتر است فارغ از اینکه چه تصمیمی می‌گیرد، کمی در اطلاع‌رسانی خود تجدید نظر کند.