افزایش قیمت مصالح با سیگنال دهی بورس کالا

پیرو اظهارات این روزهای وزیر راه و شهرسازی پیرامون خروج سیمان و فولاد از مکانیزم بورس کالا حواشی بسیاری در فضای رسانه ای ایجاد شده است. گفتنی است پیرو مطالبی که وزیر راه و شهرسازی در خصوص خروج سیمان و فولاد از بورس کالا برای کنترل و کاهش بهای تمام شده ی مسکن با نگاه ویژه به نهضت ملی مسکن ارائه کرده است، کارشناسان مختلفی نظرات خود را درباره ی ایده ی جدید وزیر مسکن مطرح کردند.

بر همین اساس اگرچه شاهد برآوردهای مختلفی از سهم سیمان و فولاد در بهای تمام شده ی مسکن بودیم، اما به طور کلی اغلب کارشناسان این حوزه سهم این دو نهاده را در بهای تمام شده مسکن حدود ۱۵ تا ۱۸ درصد اعلام کرده اند. همچنین به طور تقریبی بیش از ۸۵ درصد از کل هزینه‌ ساخت در هر متر مربع مربوط به هزینه زمین و اخذ مجوزهای لازم، دستمزد، نازک‌کاری و سایر هزینه‌های مرتبط به تاسیسات برقی و مکانیکی است.

لازم به ذکر است طبق برآورد ها حدود ۵۵ درصد از بهای تمام شده مسکن مربوط به بهای زمین و مجوز های لازم برای ساخت است که با توجه به اینکه در طرح نهضت ملی این هزینه ها وجود ندارد (زمین رایگان در اختیار متقاضیان قرار میگیرد) بنابراین سهم فولاد و سیمان در بهای تمام شده مسکن افزایش پیدا خواهد کرد.

رشد ۲۵ درصدی نرخ سیمان در سه ماه گذشته

گفتنی است با توجه به حذف هزینه ی زمین و مجوزها در ساخت مسکن، سهم فولاد و سیمان مصرفی در یک واحد مسکونی، طبیعتا بخش قابل توجهی از بهای تمام شده ی مسکن خواهد بود. همچنین وقتی در پروژه ای همچون نهضت ملی مسکن دولت قصد ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی را دارد، هر چقدر هم که نقش سیمان و فولاد در بهای تمام شده یک واحد مسکونی کم باشد، اما مشخصا در این تیراژ ساخت، چشم گیر و قابل توجه خواهد بود. بر همین اساس لزوم کنترل قیمت این دو نهاده به هر حال برای کاهش بهای تمام شده ی مسکن اهمیت خواهد داشت.

این در حالی است که در همین چند ماه اخیر، قیمت سیمان تیپ ۲ در بورس کالا با افزایش ۲۵ درصدی مواجه شده است. نکته ی جالب تر این است که با توجه به گفته ی دبیر انجمن صنفی صنعت سیمان در ماه های گذشته با تامین برق دولت، عرضه ی سیمان به طور مستمر صورت گرفته و مازاد عرضه نسبت به تقاضا وجود داشته است. اما با تمام این تفاسیر بررسی معاملات بورس کالا نشان می دهد که که قیمت یک کیلو سیمان کیسه ای تیپ ۲ کیسه از تنی ۸۰۰ هزار تومان به یک میلیون تومان رسیده و با رشدی ۲۵ درصدی مواجه شده است.

سیگنال سازی فولاد و سیمان، مانع اصلی کاهش قیمت مسکن

گفتنی است تنها بازاری که در در ماه های گذشته به رغم کاهش نرخ ارز و ایجاد ثبات در این بازار و به دنبال آن کاهش قیمت در سایر بازار های دارایی (از جمله بازار خودرو)، چندان به استقبال ریزش قیمت ها نرفت، بازار مسکن بود. به بیانی ساده تر، جدا از سهم و نقش سیمان و مصالح در بهای تمام شده ی واحد های مسکونی، “سیگنال نهاده های تولید” در قالب شکل دهی انتظارات تورمی است که اجازه ی کاهش قیمت محصول نهایی را نمی دهد.

در واقع این طور به نظر می رسد مهم ترین دلیلی که بازار مسکن را به بازار مقاومی در برابر ریزش قیمت ها تبدیل کرده است، ساز کار بورس کالا و سیگنال دهی آن به انتظارات تورمی بخش مسکن است. به عنوان مثال در ماه های گذشته که تقریبا تمامی بازار های دارایی با ریزش قابل توجهی مواجه شدند، انبوه سازان مسکن با توجه به اینکه نهاده های تولیدی آن ها کاهش قابل توجهی را تجربه نکرده و حتی در بعضی نهاده ها همچون سیمان با افزایش قیمت نیز روبرو شده است، طبیعتا انگیزه ای برای کاهش قیمت مسکن های آماده ی عرضه ی خود نخواهند داشت چرا که با توجه به عدم کاهش قیمت مصالح ساختمانی توان ساخت و ساز های بعدی را از دست می دهند. بر همین اساس، علی رغم کاهش تورم عمومی اما تورم بخشی مسکن با ساز و کار عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا کاهش پیدا نخواهد کرد و به دنبال آن قیمت مسکن نیز کاهشی نخواهد شد.

به گزارش تسنیم,گفتنی است طبق استدلال بالا اساسا بحث درباره ی میزان سهم سیمان و فولاد در بهای تمام شده ی مسکن که امروز تمام توجهات حول آن متمرکز شده است،در اولویت اول نیست. لازم به ذکر است نکته ی مهم تر از سهم هر نهاده در بهای تمام شده مسکن، سیگنال دهی افزایش قیمت مصالح ساختمانی (یا عدم کاهش قیمت آن ها با توجه به وجود قیمت پایه در ماکنیزم بورس کالا) در قالب افزایش انتظارات تورمی است که در نهایت زمینه ی کاهش قیمت مسکن را فراهم نمی کند.