افزایش فشارها برای استعفای وزیر صمت/ وزیر بعدی را فاطمی‌امین انتخاب می‌کند؟
استیضاح وزیر صمت که از چند ماه در مجلس کلید خورد، سرانجام به ایستگاه پایانی رسید. بر این اساس رضا فاطمی امین باید فردا در صحن مجلس حاضر شود و به پرسش نمایندگان در چهار حوزه بازار خودرو، معادن، صنعت فولاد و تنظیم بازار پاسخ دهد. با این حال برخی اخبار حاکی از آن است که تا پیش از آغاز جلسه استیضاح احتمالاً فاطمی امین مجبور به استعفا شود.
آن‌طور که پایگاه خبری صراط، نزدیک به جریان دولت سیزدهم، گزارش داده دولت در نظر دارد با کنار گذاشتن وزیر صمت کنونی با استفاده از ترفند استعفا، مجلس را دور بزند. این پایگاه خبری در این زمینه نوشت: «محمد مخبر، معاون اول رئیس دولت، فاطمی امین را مجاب به استعفا کرد تا دولت از استیضاح و چالش با مجلس رهایی یابد.».
سناریوی آشنا؛ استعفا جای استیضاح
البته این سناریوی ناآشنایی نیست. پیش از این نیز دولت همین شیوه را در برخورد با استیضاح حجت‌ا… عبدالملکی، وزیر وقت کار، در پیش گرفت. در آن مقطع که به نظر می‌رسید استیضاح عبدالملکی منجر به برکناری‌اش شود، او به یکباره با تقدیم نامه استعفای خود از پاسخ‌گویی در برابر نمایندگان خودداری کرد.
در حال حاضر نیز با توجه به فضای غالب بر صحن مجلس بعید است که فاطمی امین بعد از پایان جلسه استیضاح همچنان عنوان «وزیر صمت» را با خود یدک بکشد. عموم نمایندگان بر سر ناکارآمدی سیاست‌های او در ۱۵ ماه از عمر وزارتش متفق‌القولند.
آخرین مسامحه مجلس با فاطمی امین به اواخر مرداد ماه بازمی‌گردد که نمایندگان به وزیر صمت فرصتی دو ماهه دادند تا مسیر این وزارتخانه را اصلاح کند. البته این فرصت هم مشروط بر تعیین تکلیف تفکیک وزارتخانه بود که گویا این موضوع هم باید لغوشده بدانیم. حتی اگر این تفکیک به مرحله اجرا می‌رسید، احتمالا دولت باید دو وزیر جدید را به مجلس معرفی می‌کرد.
جانشین فاطمی امین از معاونت او می‌آید؟
علیرضا پیمان‌پاک، رئیس کنونی سازمان توسعه تجارت، مهم‌ترین گزینه‌ای بود که برای وزارت تجارت و امور بازرگانی در صورت حدایی از صنایع و معادن مطرح می‌شد. اما اکنون که خبری از تفکیک نیست، او بیشترین شانس را برای جانشینی فاطمی امین در ساختار کنونی وزارت صمت دارد.
البته روابط عمومی سازمان توسعه تجارت هر گونه تغییر در سطح وزیر و معاونان او را قویاً تکذیب کرد. اما این همان رویه‌ای است که در وزارت کار دولت رئیسی مشاهده شد. چنانکه روابط عمومی و مشاوران رسانه‌ای عبدالملکی تا آخرین لحظه کوچک‌ترین تغییر در وزارتخانه را تکذیب می‌کردند و حتی تحلیلگران را با اتهامات مختلفی خطاب قرار می‌دادند، اما ناگهان عبدالملکی استعفای توئیتری خود را تقدیم رئیس جمهوری کرد.
پایگاه خبری صراط نیز درباره جانشینی پیمان‌پاک بر کرسی وزارت صمت نوشت: «محمد مخبر، معاون اول رئیس دولت، جلسه‌ای با پیمان‌پاک داشته و از او خواسته به محض نشستن بر صندلی سرپرستی وزارت صمت دست به تغییرات مهم زده تا ضمن رضایت مجلس، آرامش را در بازار و افکار عمومی حاکم کند.».
ادامه راه فاطمی امین در صورت استعفا و استیضاح
اکنون در حالی پیمان‌پاک به‌عنوان مهم‌ترین گزینه وزارت صمت مطرح می‌شود که شاید این اتفاق نیاز به قواره‌سنجی بیشتری داشته باشد. مهم‌ترین پست اجرایی او به همین معاونت وزارت صمت و ریاست سازمان توسعه تجارت کشور مربوط می‌شود. این انتصاب توسط فاطمی امین که اکنون در دو راهی استعفا و استیضاح قرار دارد، صورت گرفت. پیشینه اجرایی این دو مدیر حاضر در دولت رئیسی در آستان قدس رضوی نشان از اشتراکات بالای آن دو دارد.
حال که نمایندگان و جامعه کارنامه فاطمی امین را ناموفق می‌دانند، آیا دولت قصد دارد با معاون و فرد انتصابی او انتظارات موجود را برآورده سازد؟ طبیعی است که پیمان‌پاک همان رویه مدیرش را در پیش بگیرد و تغییر جدی در مسیر وزارت صمت ایجاد نکند.
در میان بودن پای مخبر برای فشار به فاطمی امین برای استعفای احتمالی نشان می‌دهد که او قصد دارد تیم خود در معاونت ریاست جمهوری را به طور قوی‌تری در کابینه بچیند. چنانکه اولین وزیر پیشنهادی کار به مجلس بعد از فاطمی امین هم محمدهادی زاهدی‌وفا، معاون اقتصادی مخبر بود که درنهایت موافق به کسب رای از مجلس نشد.
گزینه‌های بعد از استیضاح؛ ابقای یاران فاطمی‌امین
هنوز هیچ قطعیتی درباره حذف فاطمی امین از وزارت صمت وجود ندارد. اما بررسی گزینه‌های دیگر جانشینی او نشان می‌دهد حتی در صورت استعفا و برکناری از طریق استیضاح همچنان یاران فاطمی امین سکاندار این وزارتخانه خواهند بود.
مهدی غضنفری، رئیس کنونی صندوق توسعه ملی و البته وزیر صمت دولت احمدی‌نژاد یکی از این گزینه‌هاست. رضا محتشمی‌‌‌پور، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت، و محمدمهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزارت صمت، گزینه‌های دیگر منصوبان فاطمی امین برای جانشینی او هستند. با این حال این افراد شانس چندانی در مقابل پیمان‌پاک ندارند.
مهدی اسلام‌پناه، رئیس کنونی سازمان ملی استاندارد، و سعید زرندی، معاون سابق وزارت صمت، دیگر نام‌هایی هستند که در این زمینه به گوش می‌خورند، اما برای آن‌ها نیز نباید شانس چندانی قائل شد.
بذرپاش مهم‌ترین رقیب پیمان‌پاک
در این بین مهرداد بذرپاش، رئیس کنونی دیوان محاسبات، شاید مهم‌ترین رقیب پیمان‌پاک برای تصدی‌گری وزارت صمت در صورت برکناری وزیر کنونی باشد. او و تیم رسانه‌ایش از مدت‌ها پیش تحرکات خود را برای تصاحب کرسی وزارت صمت آغاز کرده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد شخص رئیس کابینه و معاون اول او مخالف این انتصاب هستند. به‌ویژه تک‌روی‌های همیشگی بذرپاش برای دولتی که مخالف رویکرد مستقل اعضای کابینه است، او را از صندلی اصلی ساختمان خیابان سمیه دور می‌کند.
البته کارنامه اجرایی بذرپاش هم چندان قابل دفاع نیست و او نشان داده به‌رغم رویکرد مستقلانه‌ای که دارد همواره جناح‌بندی‌های سیاسی در برنامه‌هایش از اولویت بالایی برخوردارند.
در این بین گرچه هنوز علیرضا رزم‌حسینی شانس بالایی برای حضور مجدد در وزارت صمت ندارد، اما از گوش و کنار گفته می‌شود شاید دولت برای معرفی وزیر پیشنهادی به مجلس روی این نام به اجماع برسد. رزم‌حسینی که آخرین وزیر صمت دولت روحانی بود، همیشه رویکردی میانه‌رو داشته و با توجه به تجربیاتی که دارد در بین گزینه‌های مطرح‌شده شاید وزن بیشتری داشته باشد.
البته تمام این تحلیل‌ها فعلاً در حد گمانه هستند و درنهایت ممکن است نه استعفایی صورت گیرد و نه استیضاح نهایتاً منجر به حذف فاطمی امین از کابینه شود./ تجارت نیوز
