بی‌اعتنایی عربستان به درخواست نفتی آمریکا
روز چهارشنبه هفته گذشته بود که اوپک پلاس با وجود مخالفت آمریکا تصمیم به کاهش تولید ۲ میلیون بشکه‌ای عرضه نفت گرفت، موضوعی که می‌تواند بازار نفت را به شدت منقبض کرده و قیمت‌ها را در مسیر افزایشی قرار دهد. این اقدام در حالی که نشان از محکم‌تر شدن پیمان عربستان و روسیه دارد که کاملا در تضاد منافع با آمریکا است.
بایدن از سویی به دلیل نزدیک بودن انتخابات میان دوره‌ای نیازمند قیمت‌های پایین نفت است و از سوی دیگر به دنبال فشار بیشتر به روسیه با همه ابزارهای ممکن از جمله کاهش درآمدهای نفتی است. از این رو است که کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای تولید اوپک پلاس می‌تواند خشم کاخ سفید را برانگیزاند و روابط آمریکا و عربستان را روی لبه تیغ قرار دهد.
سوپرایز اوپک پلاس برای بازار نفت
اولین بار وزیر نفت عربستان سعودی که برادر ناتنی ولیعهد سعودی‌ها هم هست، در اواخر آگوست یعنی حدود یک ماه و نیم پیش با اعلام اینکه اوپک پلاس ممکن است برای کنترل بازار نفت تغییر استراتژی داده و تولیدات خود را کاهش دهد، بازار نفت را شوکه کرد. در آن زمان قیمت نفت هرچند که از اوج ۱۳۰ دلاری خود فاصله گرفته بود اما همچنان حدود ۹۵ دلار بر بشکه قرار داشت و کاهش تولید اوپک‌پلاس چیزی نبود که بازار انتظار آن را داشته باشد.
آنها ماه گذشته به طور نمایدن تولیدات خود را ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دادند تا این پیام را به بازار نفت بدهند که همچنان به دنبال کنترل قیمت‌ها هستند.
با این حال در بازار این گمانه مطرح بود که در نشست وزارتی ۲۳ کشور عضو اوپک پلاس که امروز در وین برگزار می‌شود، نهایتا بین ۵۰۰ تا یک میلیون بشکه از تولید نفت کاسته خواهد شد. البته همین گمانه هم موجب شده بود که قیمت نفت با وجود نگرانی‌ها از رکود، بار دیگر در مسیر افزایشی قرار بگیرد.
در روزهای اخیر رویترز به نقل از یک منبع آگاه بار دیگر بازار را سورپرایز و اعلام کرد که اوپک پلاس تولیدات خود را بیش از یک میلیون بشکه در روز کاهش خواهد داد. همین موضوع قیمت نفت برنت را که تا ۸۵ دلار افت کرده بود به بالای ۹۰ دلار بر بشکه و نفت‌خام آمریکا را که تا ۷۸ دلار عقب نشین کرده بود به بیش از ۸۵ دلار بر بشکه رساند.
واکنش بازار نفت به تصمیم اوپک
به گزارش بلومبرگ، این گروه قرار است با استفاده از اهداف فعلی تولید به عنوان نقطه شروع، تولید خود را به میزان ۲ میلیون بشکه در روز کم کند. با این حال ممکن است که در عمل کاهش تولید کمتر از ۲ میلیون بشکه در روز باشد چراکه چندین کشور اوپک پلاس در حال حاضر کمتر از سهمیه خود عرضه می‌کنند.
نشست کارشناسی اوپک‌پلاس که پیش از نشست وزارتی امروز برگزار شد پیشنهاد کاهش ۲ میلیون بشکه‌ای را مطرح کرده بود.
در مجموع گمانه‌ها برای کاهش تولید اوپک پلاس موجب شده که قیمت طلای سیاه ظرف کمتر از یک هفته بیش از ۹ درصد رشد کند. نفت برنت امروز تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت ۱۸ به وقت تهران) بیش از یک درصد رشد کرده و به محدود ۹۳ دلار و نفت خام آمریکا هم با همین حدود رشد در محدوده ۸۷ دلار بر بشکه قرار گرفته است.
خشم آمریکا از سعودی‌ها
به گفته افراد مطلع، مقامات ایالات متحده پیش از نشست با همتایان خود در خلیج فارس تماس گرفته بودند تا از این تصمیم عقب‌نشینی کنند، با این حال نتیجه نشست اوپک‌پلاس نشان داد که عربستان دست رد به سینه آمریکایی‌ها زده است.
جو بایدن، رئیس‌جمهور تلاش می‌کند تا قیمت‌های در پمپ بنزین را پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا در نوامبر کاهش دهد. از این رو کاهش تولید اوپک‌پلاس در تضاد با منافع او و دیگر دموکرات‌ها است. این در حالی است که بایدن از سوی رقبای جمهوری‌خواه خود هم با این اتهام که کنترلی بر عربستان ندارد تحت فشار قرار گرفته است.
این اولین بار نیست که آمریکا تلاش کرده که عربستان را در بازار نفت با خود همراه کند. بایدن حدود ۲ ماه پیش با هدف متقاعد کردن سعودی‌ها برای افزایش تولید به این کشور سفر کرد. اما این سفر تنها افزایش ۱۰۰ هزار بشکه‌ای تولید اوپک پلاس را به همراه داشت که همین مقدار هم حدود یک ماه بعد با حرکت نمایدین این گروه برای کاهش تولید ۱۰۰ هزار بشکه‌ای خنثی شد.
از سوی دیگر کاهش بزرگ تولید نفت درحالی انجام می‌شود که روسیه و آمریکا این روزها به طور غیرمستقیم در اوکراین در حال جنگ هستند. از این رو کاهش بزرگ تولید اوپک پلاس در حالی که به معنای دست رد عربستان به سینه آمریکا است نشان‌دهنده استحکام پیمان عربستان به عنوان متحد قدیمی آمریکا با رقیب بزرگ این کشور در جنگ اوکراین یعنی روسیه است. روسیه به نوعی رهبر کشورهای غیرعضو اوپک در این گروه است.
همزمان با نشست وزرای اوپک پلاس در وین، رهبران اروپایی و ایالات متحده در تلاش برای کاهش درآمدهای مسکو از نفت هستند تا ماشین جنگی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را تضعیف کنند. اتحادیه اروپا بسته تحریمی جدیدی را تصویب کرده که توانایی روسیه برای فروش نفت‌خام را به شدت کاهش می‌دهد و ایالات متحده هم در حال کار با متحدان خود برای اعمال سقف قیمت بر نفت روسیه است. از این رو تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید تیغ تحریم‌های آمریکا علیه روسیه را کند خواهد کرد.
ابزارهای آمریکا برای مواجهه با کاهش تولید اوپک‌پلاس
بلومبرگ روز سه شنبه گزارش داد که قبلا مقامات کاخ سفید از وزارت انرژی ایالات متحده خواسته‌اند تا بررسی کند که آیا ممنوعیت صادرات بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده‌های نفتی پالایش‌شده آمریکا قیمت‌ها را کاهش می‌دهد یا خیر. بنابراین بازگشت به عقب و اعمال ممنوعیت بر صادرات نفت و فرآورده ممکن است که یکی از اقدامات فنی آمریکا در مواجهه با این تصمیم باشد.
همچنین به گفته برخی تحلیلگران، ایالات متحده ممکن است دوباره به استفاده از ذخایر استراتژیک نفت خود برای کاهش قیمت‌ها متوسل شود. بایدن در ماه آوریل دستور آزادسازی روزانه یک میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک نفتی آمریکا به مدت ۶ ماه را صادر کرده بود تصمیمی که موعد آن حالا به پایان رسیده و سطح این ذخایر را از ۶۴۰ میلیون بشکه به ۴۸۰ میلیون رسانده که کمترین سطح ظرف ۳۸ سال اخیر است. بنابراین تکرار آن ممکن است که عواقب سیاسی برای دولت آمریکا داشته باشد.
پاسخ سیاسی گزینه دیگری است که روی میز بایدن قرار دارد. باب مک‌نالی، بنیانگذار راپیدان انرژی، در وین گفته است: «دولت بایدن بسیار نگران افزایش احتمالی قیمت نفت است به طوریکه اغراق کردن در این خصوص بسیار دشوار است. کاهش بزرگ تولید در ضدیت با کاخ سفید است، با این حال مقامات ممکن است منتظر بمانند تا ببینند قیمت‌ها پس از آن چگونه تغییر خواهند کرد و بعد واکنش‌های سیاسی لازم را انجام دهند.» اعمال محدودیت‌هایی علیه کشورهای تولیدکننده نفت و به جریان افتادن مجدد لایحه نوپک بر اساس قانون آنتی تراست(ضد انحصار) است.
قانون ضد انحصار تولید و صدور نفت یا نوپک(NOPEC) ، در صورت قانونی شدن به مراجع قضائی آمریکا امکان می‌دهد تا سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) را مشمول قوانین آمریکا علیه انحصار قرار دهند. بنابراین درصورت تصویب این قانون، منافع کشورهای تولیدکننده نفت در آمریکا می‌تواند در معرض خطر قرار گیرد. با این حال باید گفت که تلاش کنگره برای تصویب لایحه نوپک و تبدیل آن به قانون از سال ۲۰۰۰ در جریان بوده و تا کنون به نتیجه نرسیده است.
جهش قیمت برنت بعد از اعلام تصمیم اوپک پلاس
منبع: فردای اقتصاد
