روسیه چگونه از تحریمها سود میبرد؟
تحقیقات ریستاد انرژی نشان میدهد علیرغم کاهش شدید تولید نفت مورد انتظار در روسیه در سال جاری، درآمد مالیاتی در این کشور به دلیل افزایش قیمت نفت به طور جالب توجهی به بیش از ۱۸۰ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
این درآمد مالیاتی به ترتیب ۴۵ و ۱۸۱ درصد بیشتر از سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۰ است.
سیستم مالیاتی تصاعدی روسیه به این معنی است که مالیات ها مطابق با محدوده های بالاتر قیمت نفت افزایش می یابد واین اتفاق در حالی می افتد که بخش نفت و گاز موتور اصلی اقتصاد این کشور باقی مانده است و با شروع تحریمهای غرب به دلیل حمله به اوکراین، روسیه به دنبال فرصت های صادراتی به شرق است.
تخمین زده می شود که تولید نفت روسیه تا سال ۲۰۳۰ نسبت به سال ۲۰۲۱ به میزان ۲ میلیون بشکه در روز کاهش یابد، در حالی که تولید گاز به میزان ناچیزی رشد خواهد کرد، اما همچنان کمتر از برآوردهای پیش از جنگ خواهد بود. قیمت بسیار بالای گاز در اروپا و همچنین قیمت گاز طبیعی مایع (LNG) در آسیا حدود ۸۰ میلیارد دلار جریان مالیاتی در روسیه در سال ۲۰۲۲ ایجاد خواهد کرد. اقدام اخیر روسیه برای جلوگیری از فروش گاز به بلغارستان و لهستان تأثیر قابل توجهی بر درآمد نخواهد داشت.
پس از حمله روسیه به اوکراین در اواخر فوریه، خریداران اروپایی به دلیل ترس از تحریمها شروع به اجتناب از نفت خام روسیه کردند؛ اما طولی نکشید تا بارگیری ها در ۲۴ مارس شروع به بهبود کردند، که توسط سفارشات بیشتر از چین و هند پشتیبانی شد. صادرات نفت خام روسیه در ماه آوریل همچنان انعطاف پذیر بود، با این حال، تنشها بین اروپا و روسیه در حال افزایش است و ممکن است منجر به تحریمهای نفتی شود.
وابستگی اروپا به انرژی روسیه یک رابطه خودخواسته و چند دهه ای و دوجانبه سودمند بوده است؛ در این مرحله اولیه تحریم ها روسیه سود خواهد برد زیرا قیمت های بالاتر به معنای درآمدهای مالیاتی به طور قابل توجهی بالاتر از سال های اخیر است و چرخش صادرات به آسیا مستلزم زمان و سرمایهگذاریهای زیرساختی عظیم است که در میانمدت کاهش شدید تولید و درآمد روسیه را رقم خواهد زد.
تحریمها و مقصدهای جایگزین برای صادرات روسیه
اگر تحریم های بیشتر بر صادرات انرژی روسیه اعمال شود، محتمل ترین سناریو حذف تدریجی نفت روسیه در بازارهای غربی است که چند ماه طول می کشد تا تکمیل شود. توانایی روسیه برای هدایت همه محمولههای ناخواسته از غرب به آسیا محدود است، به این معنی که در صورت تحریمها، روسیه مجبور خواهد شد تولید خود را کاهش دهد زیرا ظرفیت ذخیرهسازی برای حجم اضافی نفت خام را ندارد. در ماه آوریل، تولید نفت خام روسیه در بحبوحه کاهش تقاضای نفت و فعالیت پالایشگاه ها در داخل این کشور شروع به کاهش کرد.
مدتی طول می کشد تا روسیه زنجیره های لجستیکی خود را مجدداً بازسازی کند و خریداران کافی برای نفت خام خود را فراتر از اروپا و ایالات متحده پیدا کند. همچنین مدتی طول می کشد تا اقتصاد روسیه از تحریم ها عبور کند و تقاضای اضافی برای نفت در داخل کشور ایجاد کند. به این ترتیب، تولید نفت خام تنها در اواسط سال ۲۰۲۳ شروع به بهبود خواهد کرد. با این حال، بسیاری از چاههای بسته ممکن است به تولید برنگردند، به این معنی که بخشی از ظرفیت مازاد روسیه از بین خواهد رفت.
این وضعیت با کمبود سرمایه گذاری و فناوری های خارجی تشدید خواهد شد که منجر به کاهش فعالیت حفاری خواهد شد. در نتیجه، انتظار نمی رود روسیه حتی تا سال ۲۰۲۶ به سطح تولید قبل از جنگ بازگردد. در بلندمدت، تولید نفت خام روسیه در میادین بالغ با شیب بیشتری نسبت به آنچه قبل از درگیری انتظار می رفت کاهش می یابد زیرا فناوری های استخراج نفت پیشرفته خارجی در دسترس نخواهد بود. کشور روسیه امید خود را به چین برای تنوع بخشیدن به بازارهای گاز خود بسته است، زیرا اروپا قصد دارد وابستگی انرژی خود به روسیه را کاهش دهد و خط لوله Power of Siberia ۱ در ابتدا به عنوان شریان اصلی تامین گاز روسیه به چین عمل خواهد کرد.
گازپروم مطالعات امکان سنجی را در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ در مورد خط لوله گاز سایوز-وستوک – پروژه برق سیبری ۲ (۵۰ میلیارد متر مکعب ظرفیت سالانه) تکمیل کرد. در ۲۸ فوریه، موافقت دولت روسیه برای این خط صادر شد. این خط لوله از یامال در سیبری غربی تا شمال چین کشیده خواهد شد و از مغولستان می گذرد.
روسیه با بهره برداری از ذخایر عظیم سیبری غربی، توانایی خود را در انحراف جریان گاز به سمت آسیا به جای اروپا افزایش خواهد داد. انتظار می رود که روسیه همراه با این خط لوله، صادرات LNG به چین را افزایش دهد./ اقتصاد نیوز