۱۰ کشور دارنده بزرگترین ذخایر نفت جهان
همه ما میدانیم که بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان چه کشورهایی هستند و میتوانیم سه تولیدکننده بزرگ را بلافاصله نام ببریم اما کشورهایی که بزرگترین ذخایر را دارند، لزوما بزرگترین تولیدکنندگان نیستند.
دلایل زیادی برای این امر وجود دارد که در ادامه این گزارشی، به آن پرداخته میشود اما به طور خلاصه میتوانیم بگویم که داشتن منابع طبیعی یک مسئله و توسعه کامل آن، یک مسئله دیگر است. پایگاه خبری اویل پرایس در گزارشی، ۱۰ کشوری را معرفی کرده که بزرگترین ذخایر نفت در جهان را در اختیار دارند. این کشورها عبارتند از:
۱- ونزوئلا
ونزوئلا که به عنوان یکی از آشفتهترین کشورهای جهان شناخته میشود، بزرگترین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد که بیش از ۳۰۰ میلیارد بشکه تخمین زده شده است. با این حال، تحریمهای آمریکا و اکنون یک بحران اقتصادی شدید و فساد، دست به دست هم دادهاند تا مانع از آن شوند که این کشور از ثروت نفتی خود، استفاده حداکثری ببرد. پس از یک دوره شکوفایی در دهه ۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰، اولین ریزش قیمت نفت در هزاره جدید، اقتصاد ونزوئلا را فلج کرد و پیش از این که فرصت بهبود پیدا کند، هدف تحریمهای آمریکا قرار گرفت که تولید نفت این کشور را کاهش داد. میانگین تولید نفت ونزوئلا در سال میلادی گذشته، ۶۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار بشکه در روز بود و میانگین صادرات این کشور، اندکی بیش از ۶۰۰ هزار بشکه در روز بود.
۲- عربستان سعودی
عربستان سعودی، دومین تولیدکننده بزرگ جهان و بزرگترین تولیدکننده عضو اوپک است که ذخایر قطعی نفت آن حدود ۲۶۷ میلیارد بشکه است. تولید این کشور در سال ۲۰۲۱، اندکی بیش از ۹ میلیون بشکه در روز بود که در سال ۲۰۲۲، به ۱۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یافت اما اخیرا در راستای جدیدترین دور کاهش تولید نفت اوپک پلاس، قرار است ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش پیدا کند. این کشور با وجود محدود شدن تولید، قصد دارد ظرفیت تولید خود را از ۱۲ میلیون بشکه در روز فعلی، به ۱۳ میلیون بشکه در روز تا سال ۲۰۲۷ افزایش دهد. با این حال، بعضی از تحلیلگران هشدار دادهاند که عربستان سعودی به اوج تولید نفت خود نزدیک شده است.
۳- کانادا
ذخایر نفت کانادا به ۱۷۱ میلیارد بشکه بالغ میشود که عمده آن به شکل قیر در ماسههای نفتی است. حداکثر ۱۶۶.۳ میلیارد بشکه از این ذخایر، ماسههای نفتی است که در آلبرتا متمرکز است و معادل یک دهم کل ذخایر نفت جهان است. این کشور با میانگین تولید روزانه بیش از پنج میلیون بشکه نفت در سال ۲۰۲۲، چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان است که رکورد بالایی محسوب میشود. جالب اینجاست که با وجود تلاشهای دولت فدرال برای کوچک سازی این صنعت به دلیل ردپای کربن آن، تولید رو به رشد است. تقاضا برای نفت، باعث میشود تولیدکنندگان میزان تولید را بالا ببرند. نظرسنجی اخیر موسسه Ipsos نشان داد که کانادا در مقیاس جهانی، ارجحترین تامین کننده نفت است.
۴- ایران
ایران ۲۰۸.۶ میلیارد بشکه ذخایر نفت دارد و روزانه ۲.۳۹ میلیون بشکه نفت تولید میکند. طبق آمار اوپک، از این میزان تولید، ایران اندکی بیش از ۷۶۰ هزار بشکه در روز نفت صادر میکند. دلیل این اختلاف قابل توجه بین ذخایر، تولید و صادرات، البته تحریمهای آمریکا است که از سوی دولت سابق این کشور علیه ایران وضع شد. با وجود تحریمها و به نتیجه نرسیدن مذاکرات برجامی، ایران نفت بیشتری صادر کرده است و صادرات این کشور در اواخر سال ۲۰۲۲، به بیش از ۱.۱۳ میلیون بشکه در روز رسید و در سال میلادی جاری هم با یک سیر صعودی آغاز شد. ایران برنامههایی برای افزایش تولید دارد.
۵- عراق
عراق که دومین تولیدکننده بزرگ عضو اوپک است، حدود ۱۴۵ میلیون بشکه ذخایر قطعی دارد و حدود ۴.۵ میلیون بشکه در روز نفت تولید میکند. میانگین صادرات این کشور ۳.۴ میلیون بشکه در روز است اما عراق هم مانند کویت برنامههای بزرگی دارد. رویای بغداد این است که تولید نفت این کشور با تولید عربستان سعودی برابری کند اما به گفته تحلیلگران، قادر به انجام این کار نخواهد بود زیرا ظرفیت تولید عراق در پنج سال آینده، به اوج ۶.۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
۶- روسیه
طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، روسیه حدود ۸۰ میلیارد بشکه ذخایر قطعی نفت دارد و تا ماه میلادی جاری، بدون در نظر گرفتن میعانات گازی، تولید روزانه این کشور حدود ۹.۴ میلیون بشکه بوده است. چند سال پیش، روسیه بیش از ۱۱ میلیون بشکه در روز نفت و میعانات تولید میکرد، اما حمله به اوکراین و تحریمهای غرب متعاقب آن، بر تولید این کشور تاثیر گذاشت. با این حال، صادرات نفت و سوخت روسیه به سطح پیش از آغاز جنگ بهبود پیدا کرده است.
۷- امارات متحده عربی
امارات متحده عربی که سومین تولیدکننده بزرگ عضو اوپک است، حدود ۱۱۱ میلیارد بشکه ذخایر قطعی نفت دارد و به طور میانگین، روزانه ۲.۷ میلیون بشکه نفت تولید میکند. طبق آمار اوپک، این کشور روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت صادر میکند. امارات متحده عربی علاوه بر این که یک تولیدکننده بزرگ نفت به شمار میرود، یکی از بزرگترین ذخایر جهان را در اختیار دارد و نمونه ای از اقتصادی است که از کالای صادراتی اصلی خود، برای کاهش وابستگی به آن استفاده میکند. امارات متحده عربی به لطف ثروت نفتی خود، به یک مغناطیس گردشگری لوکس تبدیل شده است و امید زیادی دارد تا به عنوان یک قطب فناوری پیشرفته شناخته شود.
۸- کویت
طبق آمار اوپک، کویت حدود ۱۰۱.۵ میلیارد بشکه ذخایر قطعی نفت دارد. این کشور کوچک حوزه خلیج فارس روزانه بین ۲.۴ تا ۲.۶۷ میلیون بشکه نفت تولید میکند و حدود ۱.۷ میلیون بشکه در روز صادرات دارد. این کشور برنامههای بزرگی برای ثروتهای نفتی خود دارد. شرکت نفت کویت قصد دارد تا سال ۲۰۳۰، ظرفیت تولید روزانه نفت این کشور را به چهار میلیون بشکه برساند. واضح است که کویت نگران پیشبینیها از فروپاشی تقاضا برای نفت نیست.
۹- آمریکا
برآورد منابع مختلف از ذخایر نفت آمریکا، متفاوت است. برخی مانند اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ذخایر این کشور را اندکی کمتر از ۳۶ میلیارد بشکه تخمین زدهاند و ذخایر میعانات را جداگانه محاسبه کرده اند. منابع دیگری مانند “بازبینی جمعیت جهان”، ذخایر نفت و میعانات آمریکا را با هم حساب کرده و به رقم ۶۸.۸ میلیارد بشکه رسیده اند. طبق برآورد آژانس بین المللی انرژی، ذخایر نفت و میعانات آمریکا، حدود ۷۴ میلیارد بشکه است. با این حال، این کشور بزرگترین تولید کننده نفت در جهان است.
۱۰- لیبی
برآورد میشود که این کشور واقع در شمال آفریقا، حدود ۴۸.۳ میلیارد بشکه ذخایر نفت دارد. با این حال، تولیدکننده نسبتا کوچکی است و میانگین تولید روزانهاش، حدود ۱.۲ میلیون بشکه است. بیثباتی سیاسی و جنگ قدرت در میان جناحهای مختلف پس از جنگ داخلی، دلیل اصلی مشکل لیبی برای استفاده حداکثری از منابع نفتی است. با این حال، به نظر میرسد اکنون که اروپا به این کشور به عنوان منبع بزرگتر نفت نگاه میکند، اوضاع لیبی ممکن است تغییر پیدا کند.
منبع: ایسنا