چالش جدید برای فروش نفت/ ایران از بازار جهانی حذف می‌شود؟

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، در بخشنامه‌ای اعلام کرد که قرار است میزان عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی ایران در بازارهای جهانی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و خلأ بازار را از راه‌های دیگر جبران کند.

بخش اطلاعات انرژی آمریکا در این باره اعلام کر که شرایط اقتصادی جهان، سطح ذخیره‌سازی، در دسترس بودن ذخایر استراتژیک و عرضه کافی نفت و فرآورده‌های نفتی از دیگر کشورها به حدی است که با حذف ایران از بازار نفت مشکلی به وجود نیاید. حال این سوال پیش می‌آید که سهم ایران از بازار انرژی چقدر است و حذف آن از بازار انرژی چه تاثیری دارد؟

جایگاه ایران در بازار نفت
احمد معروف‌خانی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت، درباره جایگاه ایران در بازار جهانی نفت به تجارت‌نیوز گفت: آمار دقیقی از فروش نفت ایران در دست نیست. چراکه عرضه این محصول به بازار پراکنده است و بازگشت پول آن به درستی انجام نمی‌شود. بنابراین نمی‌توان درباره جایگاه ایران در بازار اظهار نظر درستی انجام داد.

وی ادامه داد: اما براساس آخرین آمار، فروش نفت کشور در ماه‌های اخیر بیش از یک میلیون بشکه در روز برآورد شده است. عرضه این میزان از نفت در بازارهای جهانی می‌تواند تاثیر چشمگیری در متعادل کردن قیمت نفت جهانی داشته باشد. بنابراین تاثیرگذار بودن حضور ایران در بازار قابل انکار نیست.

معروف‌خانی درباره بیانیه بایدن مبنی بر محدودکردن عرضه نفت ایران عنوان کرد: ایران سال‌هاست که تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد، اما با به وجود آوردن اقتصاد تحریمی از پس این موضوع برآمده است.

او افرود: از طرفی آمریکا در تلاش است قیمت نفت را تا حد ممکن پایین بیاورد تا هم خودش بهره‌مند شود و هم با فشار به روسیه منابع درآمدی این کشور را محدود کند. حال معلوم نیست چطور با ایجاد محدودیت عرضه نفت ایران قرار است به هدف خود جامه عمل بپوشاند؟

این فعال اقتصادی توضیح داد: به‌ویژه آنکه روسیه در حال حاضر به‌ دنبال افزایش قیمت‌هاست و چین و عربستان نیز از این موضوع استقبال می‌کنند. بنابراین محدودیت عرضه نفت ایران احتمال افزایش قیمت طلای سیاه را تقویت می‌کند.

با این حساب در وهله اول به نظر می‌رسد که چشم‌انداز بازار نفت با محدود کردن عرضه ایران صعودی شود و طبیعتاً مشکلاتی در این زمینه به وجود آید. اما با استناد به گزارش رویترز که نوشت: اگر ایران روزانه ۱.۳ میلیون بشکه نفت صادر کند تنها یک درصد از بازار نفت را تامین می‌کند، به نظر می‌رسد تهران نقش آنچنانی در بازار تامین نفت جهانی نداشته باشد و کاهش عرضه آن چالش جدی را برای عرصه بین‌الملل رقم نزند.

از طرفی با وجود کشورهایی نظیر روسیه و ونزوئلا که نفت خود را با تخفیف می‌فروشند می‌توان گفت خلأ یک درصدی که حاصل کاهش عرضه نفت ایران است پر می‌شود.

اوایل آذرماه بود که وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد که اجازه عرضه نفت از ونزوئلا به بازار آمریکا داده شده است. بر این اساس دولت آمریکا به شرکت «شورون» (Chevron) اجازه استخراج نفت و تولید فرآورده‌های نفتی در ونزوئلا و ارسال آنها به ایالات متحده را داده است و این امر باعث کاهش تحریم‌ها علیه این کشور شده.

افزایش صادرات نفت روسیه نیز این روزها رونق زیادی پیدا کرده است و بر اساس آمار رصد نفتکش‌ها که توسط بلومبرگ منتشر شد، در هفت روز منتهی به ۳۱ مارس، به میزان یک میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرده و به رکورد ۴.۱۳ میلیون بشکه در روز رسیده است.

بنابراین با حذف ایران از بازارهای بین‌المللی خواه ناخواه بازار پوشش داده می‌شود و تبعاتی برای عرصه بین‌المللی ندارد. اما این موضوع یک قربانی همیشگی دارد که آن هم مردم هستند. چراکه در حال حاضر که به گفته مقامات دولتی فروش نفت روزی یک میلیون ۵۰۰ هزار بشکه است ارزی به کشور باز نمی‌گردد و بخش عظیمی از نوسانات ارزی کشور از همین موضوع نشات می‌گیرد. حال اگر همین میزان عرضه هم محدود شود چه سرنوشتی در انتظار ایران خواهد بود؟

منبع: تجارت نیوز