پیچیدگی بی‌انتهای دنیای الگوریتم‌ها
معاملات الگوریتمی به تبع رشد استفاده از تکنولوژی در تمام ابعاد زندگی، در سال‌های اخیر در فضای بازارهای مالی هم توسعه تصاعدی داشته‌اند و با توجه به مزیت‌هایی که نسبت به توان انسانی دارد، مورد توجه قرار گرفته و در دنیا روی آن سرمایه‌گذاری شده و توسعه پیدا کرده است. در سال‌های گذشته در بازار سرمایه ما هم این موضوع مدنظر قرار گرفته و رشد تصاعدی را در این بازار شاهد هستیم. البته همچنان فاصله زیادی با حجم استفاده از ابزارهای الگوریتمی در بازارهای مالی دنیا و بازار ایران وجود دارد ولی به هر حال مسیر محتومی است که به نظر می‌رسد بازار ما هم به مرور شاهد افزایش سطح و نقش این الگوریتم‌ها در معاملات و عملیات بازار خواهد بود.
درواقع هر کاری که به صورت دستی در بازار انجام و منجر به تصمیم سازی و حرکت سرمایه‌گذاری می‌شود، می‌تواند از طریق الگوریتم‌ها انجام شود. این موضوع می‌تواند بحث‌های بازاریابی و بازارگردانی باشد یا حتی الگوریتم‌های فیکس این کام باشد. بنابراین هر موردی که در بازار سرمایه در حال انجام است را می‌توان به الگوریتم‌ها محول کرد. طبیعتا الگوریتم‌هایی که تصمیم سازی‌های کیفی سخت‌تری را در حوزه سهام انجام می‌دهند، نیاز به سرمایه‌گذاری و دقت بیشتر برای طراحی هستند که تصمیمات اشتباهی را نگیرند و این مورد نیاز به نهادهایی است که سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهند. اما همانطور که در حوزه انسانی امکان انجام تخلف وجود دارد، آن تخلف را الگوریتمی هم می‌توان انجام داد بنابراین نهاد ناظر هم باید خود را به روز کرده و با تحولات بازارهای مالی، نظارت را به صورت الگوریتمی انجام دهد تا مطمئن شود الگوریتمی رفتار مخرب در بازار سرمایه از خود به جا نمی‌گذارد.
چالش‌ها در این زمینه متعدد هستند در وهله اول چالش نهاد ناظر را داریم که در سال‌های گذشته نیز دیدیم در مقاطعی از سال تصمیم به این گرفته شد که برای حفظ شرایط بازار سرمایه معاملات الگوریتمی را از مدار خارج کنند. طبیعتا گروه‌هایی که روی این الگوریتم‌ها سرمایه‌گذاری کردند، توقع دارند که بتوانند در هر بازه‌ای از این سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند. از طرف نهاد ناظر نیز باید توسعه جدی در زیرساخت نظارتی الگوریتم‌ها اتفاق بیفتد که جلوی حرکت‌های مخرب این ابزارهای جدید گرفته شود.
الگوریتم‌ها دنیایی از پیچیدگی هستند و این پیچیدگی انتها ندارد. همیشه الگوریتم‌هایی هستند که برنده بوده و پس از مدتی منطق آنها توسط الگوریتم‌های دیگر کشف و خنثی می‌شود و در نتیجه روز به روز باید در آن سرمایه‌گذاری شده و توسعه داده شود. این موضوع در بازار سرمایه ما نیاز به اعتماد و توسعه دارد. بازار سرمایه غیر از منطق‌های مالی نیاز به فیلدهای نرم‌افزاری و برنامه نویسی دارد که موضوعی جدی است که واقعا فیلدهایی بتوانند در این فضا هم بحث مالی و هم برنامه نویسی را انجام دهند و منابع مالی لازم هم فراهم شود تا حدودی محدودیت‌های آن رفع می‌شود.
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۶۶
