سود تابستانی بورسی‌ها خورده شد
این روزها علاوه بر قیمت‌گذاری دستوری، پیش‌بینی‌پذیر نبودن اقتصاد و مسئله بودجه که بازار سرمایه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، کاهش قیمت‌های جهانی به دلیل سیاست‌های انقباضی ایالات متحده و رکود تولید در اروپا به شدت بر این بازار تأثیر گذاشته و باعث روند نزولی آن شده است. بر این اساس می‌توان گفت متغیرها و عواملی که منجر به ریزش و سقوط بازار می‌شود بیش از پیش در حال افزایش و پیشرفت است مخصوصا در حال حاضر که ریسک سیستماتیک در سطح عملیات و معاملات بازار سرمایه با مسائل رخ داده در کارگزاری تدبیرگر سرمایه بیشتر شده است.
بروز چنین ریسک‌ها و موضوعاتی بیش از پیش به خروج نقدینگی از بورس دامن می‌زند و در این بین بازارگردان‌ها که نقش افزایش نقدشوندگی سهام شرکت‌ها، جلوگیری از نوسان شدید قیمت‌ها با محدود کردن دامنه نوسان، کنترل عرضه و تقاضا در سهم و حفظ نقدینگی کلی موجود در بازار را بر عهده دارند نه تنها نتوانستند نقشی در جلوگیری از کاهش قیمت‌ها داشته باشند بلکه بر اساس نامه اخیر معاونت حقوقی دادگستری تهران به سازمان بازرسی کل کشور، بازارگردانی منجر به زیان سهامداران و ناشران شده است. با اینکه در شرایط فعلی عده بسیاری بر این عقیده هستند که بازار ارزنده است اما بورس با کمبود نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کند البته صاحب‌نظران معتقدند شرایط به گونه‌ای است که با تلنگری کوچک، بازار می‌تواند به مسیر صعودی بازگردد که بر این اساس انتشار گزارش‌های فصلی می‌تواند یکی از عوامل تحرک مثبت در بازار باشد ضمن آنکه ارائه لایحه بودجه در آذر ماه و تعیین قیمت خوراک پتروشیمی‌ها و سوخت صنایع در این بودجه می‌تواند از جمله ریسک‌های فعلی بازار باشد. با توجه به این عوامل بر اساس گزارش‌های فصلی تابستان میزان کاهش سود خالص، رشد و کاهش فروش بررسی شد.
بر اساس این آمار، بازار سرمایه از تابستان ۱۴۰۰ تا تابستان سال جاری با رشد ۲۹۲ همتی فروش مواجه شد همچنین بهای تمام شده و سود خالص آن نیز به ترتیب با رشدی ۲۸۷ و ۶ همتی همراه بوده است.
شرکت‌هایی با بدترین عملکرد در حوزه سودآوری
خبهمن با منفی ۹۵ درصد، شجم با منفی ۹۱ درصد، حبندر با منفی ۹۰ درصد، فپنتا با منفی ۹ درصد، لابسا با منفی ۸۸ درصد، زماهان با منفی ۸۷ درصد، حریل با منفی ۸۵ درصد، کنور با منفی ۸۱ درصد، فجر با منفی ۷۹ درصد و تبرک با منفی ۷۷ درصد شرکت‌هایی هستند که بیشترین کاهش در سود خالص به نسبت فصل مشابه سال قبل را منتشر کردند.
همچنین ده نماد فروسیل با منفی ۹۵ درصد، رمپنا با منفی ۹۴ درصد، شجم با منفی ۹۲ درصد، تپمپی با منفی ۹۰ درصد، شپلی با منفی ۸۹ درصد، پشاهن با منفی ۸۸ درصد، خبهمن با منفی ۸۷ درصد، فرود با منفی ۸۶ درصد، مارون با منفی ۸۵ درصد و شلرد با منفی ۸۱ درصد شرکت‌هایی هستند که بیشترین کاهش سود خالص نسبت به فصل بهار ۱۴۰۱ را داشتند.
فروسیلی که در ۲۱ اردیبهشت سال جاری معاملات آن با قیمت ۲۴ هزار و ۲۴۷ ریال آغاز شد اما با افت قیمت مواجه شد به‌طوری که در ۱۰ آبان ماه ۱۴۰۱ به ۲۲ هزار و ۳۰۰ ریال رسید. در این میان به غیر از سه نماد پشاهن، فرود و مارون شرکت‌های گروه مپنا، صنایع پتروشیمی تخت جمشید، پمپ سازی ایران، پلی اکریل ایران، گروه بهمن و کود شیمیایی اوره لردگان کاهش قیمت داشته‌اند. بر این اساس رمپنا که در تاریخ ۱۰ فروردین ماه ۱۴۰۱، ۱۴ هزار و ۵۸۰ ریال بود با افت حدود سه هزار ریالی در ۱۰ آبان سال جاری به ۱۱ هزار و ۹۹۰ ریال رسید همچنین شجم نیز افت حدود سه هزار ریالی را در قیمت معاملات خود داشت.
تپمپی نیز افت شدید قیمتی داشت و از ۲۶ هزار و ۳۷۰ ریال در ششم فروردین ماه ۱۴۰۱ به ۱۲ هزار و ۹۳۰ ریال در ۱۰ آبان همین سال رسید و قیمت شپلی هم حدود دو هزار ریال کاهش یافت. خبهمن اما کاهشی جزیی داشت و از یک هزار و ۸۹۵ ریال در روز معاملاتی ششم فروردین امسال به یک هزار و ۳۹۵ ریال در دهم آبان ماه ۱۴۰۱ رسید و در این بین شلرد که قیمت آن در اولین روز معاملاتی بورس در سال جاری ۱۱ هزار و ۷۴۰ ریال بود در دهمین روز آبان امسال به ۸ هزار و ۲۲۰ ریال رسید. اما پشاهن با رشد قیمتی خوبی مواجه شد به‌طوری که از قیمت ۲۲ هزار و ۷۵۰ ریال در ششم فروردین ۱۴۰۱ به ۶۲ هزار و ۹۵۰ ریال در دهم آبان سال جاری صعود کرد و فرود و مارون هم به ترتیب هرکدام با رشدی حدودا سه هزار ریالی و هشت هزار ریالی مواجه شدند. بنابراین، این پرسش مطرح می‌شود که به چه علت از نظر سودآوری عملکرد مطلوبی نداشتند؟
بر اساس این آمار به‌نظر می‌رسد صادرات از نظر وزنی افزایش اما از نظر ارزش کاهش پیدا کرده است و با اینکه قیمت‌های جهانی در بخش صادرات افت پیدا کرده اما صادرات بیشتر شده البته که درآمد با کاهش همراه بوده است. درمورد این عقیده که واردات از صادرات پیشی گرفته باید توجه داشت به دلیل اینکه تنها محصولات نهایی و نیمه نهایی وارد کشور می‌شود بنابراین قیمت‌ها بالا رفته و درنتیجه ارزش واردات بیشتر شده است.
در این مقایسه صرفا شرکت‌های تولیدی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند که فصل بهار امسال یا تابستان سال گذشته حداقل ده میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرده بودند و از شرکت‌های سرمایه‌گذاری و خدماتی صرف نظر شده است.
در ادامه به ۲۰ شرکتی که بیشترین و کمترین رشد فروش را داشته‌اند، می‌پردازیم. قزوین، لپارس، غشهد، قچار، پلوله، بهپاک، کرازی، قهکمت، خاور، غگرجی، شگل، ساینا، فروی، غپونه، خدیزل، غچین، دشیری، کی بی سی، فزر و داوه بیشترین رشد فروش را در تابستان امسال نسبت به بهار ۱۴۰۱ داشتند و در این بین قزوین با ۱۳۳۱ درصد و داوه با ۱۰۹ درصد صدرنشین و قعرنشین این گروه هستند ضمن آنکه جالب اینجاست در این آمار خبری از سهم‌های شاخص‌ساز و تأثیرگذار بازار سرمایه نیست.
بیشترین کاهش فروش تابستان ۱۴۰۱ نسبت به بهار امسال هم به فروسیل با منفی ۶۱ درصد، شلرد با منفی ۵۵ درصد، تکمبا با منفی ۵۰ درصد، بکاب با منفی ۴۷ درصد، فسبزوار با منفی ۴۴ درصد، لابسا با منفی ۴۴ درصد، شغدیر با منفی ۴۲ درصد، چفیبر با منفی ۳۸ درصد، کمنگنز با منفی ۳۵ درصد، زپارس با منفی ۳۴ درصد، فولاد با منفی ۳۳ درصد، کچاد با منفی ۳۳ درصد، شپترو با منفی ۳۲ درصد، فاراک با منفی ۳۲ درصد، کاذر با منفی ۲۶ درصد، مارون با منفی ۲۵ درصد، سبهان با منفی ۲۳ درصد، بکام با منفی ۲۳ درصد، فجر با منفی ۲۲ درصد و پارس با منفی ۲۱ درصد اختصاص دارد همچنین برخلاف آمار قبلی در قسمت بیشترین کاهش فروش اسم نمادهای شاخص‌ساز به چشم می‌خورد.
به لحاظ بیشترین رشد فروش تابستان نسبت به فصل مشابه سال قبل تپکو با ۳۸۵۹ درصد در صدر و غویتا با ۱۷۶ درصد در جایگاه آخر قرار دارد.
همچنین در پایان بیشترین کاهش فروش تابستان نسبت به فصل مشابه سال قبل بررسی شد که شرکت فیبر ایران با منفی ۶۰ درصد جایگاه اول و شرکت پتروشیمی خارک با منفی ۵ درصد رتبه آخر را به خود اختصاص دادند.
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۶۷
