سایه وحشتناک رکود بر بازار مسکن

از ابتدای اردیبهشت تا پایان تیرماه بازار مسکن پایتخت با افزایش نسبی معاملات همراه بود و مرداد وضعیت بازار مسکن تحت‌تاثیر دو عامل دستخوش تغییر شد؛ تغییری که به واسطه آن، فروش در بازار مسکن را در چند هفته اخیر دشوارتر از ماه‌های پیش از آن کرد و با شروع شهریور ماه نیز از آنجا که هنوز از تاثیرگذاری عوامل رکودزا در بازار مسکن به‌طور محسوس کاسته نشده و فعلا تغییر محسوسی پیرامون وضعیت بازار مسکن به چشم نمی‌آید اگرچه انتظار می‌رود دشواری فروش مسکن در فصل طلایی نقل و انتقالات ملکی کمتر از سایر فصول سال باشد اما تابستان امسال شرایط بازار مسکن تحت‌تاثیر دست ‌کم دو عامل وضعیتی متفاوت از سایر بازارها دارد و باعث شده تا سایه رکود بر بازار مسکن از سال ۸۹ تاکنون سایه انداخته باشد و آنچه موجب شده امسال تابستان وضعیتی دور از انتظار در بازار رقم بخورد از یکسو شروع دوباره مذاکرات احیای برجام و پررنگ‌تر شدن ابهام درباره آینده قیمت در بازارهای مختلف از جمله مسکن در افکار عمومی شدت بگیرد این درحالی است که قیمت مسکن در ماه‌های گذشته با نوسان هر چند کند همراه بود اما پیش‌بینی می‌شود قیمت مسکن در ماه جاری با افزایش مواجه شود.
کارشناسان بر این باور هستند که قیمت مسکن بر فرض ثابت بودن نرخ ارز تا حدودی در این ماه افزایش خواهد داشت و قیمت مسکن این روز‌ها در سایه گرانی مصالح ساختمانی تولید داخل وارد فاز گرانی خواهد شد، هرچند این افزایش قیمت از نرخ تورم سرعت کمتری خواهد داشت و بازار مسکن در فصل طلایی خود با رکود معاملات همراه بود که این مهم در سایه همزمانی فصل تابستان با ماه محرم و اخبار جدید از وین بود.

متأسفانه در تابستان امسال بازار مسکن نتوانست از رکود معاملانی کمی فاصله بگیرد که این خود در تعمیق رکود تورمی بی‌تاثیر نیست و امیدواری به نتیجه مذاکرات باعث شد تا بسیاری از خریداران مصرفی و سرمایه‌گذاری برای خرید صبر کنند تا با مشخص شدن نتیجه برجام معامله بهتر با قیمت مناسب‌تری داشته باشند. این مهم در کاهش حجم معاملات مسکن در ماه گذشته نقش بسزایی داشت.

قیمت‌های پرت در بازار مسکن

در شرایط فعلی برخی از دلالان ملکی با دادن قیمت‌های پرت سعی در بالا نگه‌داشتن قیمت مسکن دارند، تا در صورت تحقق برجام بازار با افت شدید قیمتی همراه نباشند. این روش یک روش قدیمی و تا حدودی تاثیرگذار در بازار مسکن به حساب می‌آید، اما در شرایط فعلی شاید چندان موثر نباشد، چرا که این روز‌ها دیگر توان مالی متقاضیان مصرفی با این قیمت‌ها همخوانی ندارد.

مسکوت ماندن وام‌های مسکن

بنا به تحقیقات میدانی صورت گرفته این روز‌ها دریافت وام مسکن چندان زیاد نیست، چراکه از یک طرف بانک‌ها اعتبار چندانی برای پرداخت وام ندارند و از طرفی متقاضیان به خصوص خانه اولی‌ها دست نگه‌داشته‌اند تا بازار مسکن به سروسامانی برسد. به‌طور کلی هرگاه دریافت وام تا حدودی کاهش و یا با شیب آرامی همراه شود. ایجاد تغییرات قیمتی در بازار مسکن دور از ذهن نخواهد بود. بنا به گزارش رسمی مرکز آمار، قیمت املاک مسکونی در مردادماه امسال نسبت به ماه قبل از آن (تیر ۱۴۰۱) ۲.۸ درصد افزایش داشت. همچنین قیمت مسکن نسبت به مردادماه سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۳۲.۶ درصد افزایش یافته است همچنین در دوازده ماه منتهی به مرداد امسال قیمت املاک مسکونی نسبت به دوره مشابه پیش از آن ۲۸.۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد همچنین در بخش اجاره نیز میزان تورم ماهانه در مرداد نسبت به ماه قبل از آن ۲.۸ درصد، در مقایسه با مرداد سال گذشته ۳۲.۳ و در ۱۲ ماه منتهی به مرداد امسال ۲۸.۶ درصد افزایش یافته است.

قیمت املاک مسکونی در مرداد ماه

قیمت مسکن در یک الی دو هفته پایانی مرداد ماه با کاهش همراه بود که این مهم مدیون کوچ متقاضیان مصرفی و سرمایه‌گذاری از این بازار پرطرفدار است و نرخ‌ها در بازار ملک در چند روز پایانی ماه گذشته به دلیل چشم انتظاری برجام مسکوت ماند و حباب قیمت مسکن تا حدی کاهش یافت. هر چند کارشناسان این بازار معتقد هستند که این روند کاهش می‌تواند تا چند روز آینده نیز ادامه داشته باشد.

قیمت نوساز‌ها بالا کشید

با نگاهی گذرا به قیمت مسکن در اپلیکیشن‌های ملکی می‌توان به این مهم دست یافت که قیمت نوساز‌ها یا حداکثر ۱۰ ساله‌های بازار تا حدودی در ابتدای ماه گذشته با افزایش همراه بود، چراکه این نوع ساختمان‌ها با تقاضای به نسبت زیادی مواجه است.

جهش قیمت مسکن ممکن است؟

میثم مهرپورکارشناس اقتصادی مسکن در این خصوص معتقد است: اصل کلی در بازار مسکن این است که هر کالایی که ماهیت مصرفی دارد و تبدیل به کالای سرمایه‌ای شود شاهد افزایش شدید یا جهش قیمت آن هستیم و مسکن در کشور ما سال‌هاست که تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده است که نمونه بارز این موضوع در سال‌های اخیر در بازار خودرو اتفاق افتاد که در ۱۰ سال قبل خودرو ماهیت یک کالای مصرفی را داشت یعنی به عنوان کالای مصرفی شناخته می‌شد

و خودرو را می‌خریدند، چند سال استفاده می‌کردند و بعد با قیمت پایین‌تر می‌فروختند. اما بنا به شرایط اقتصادی و افزایش حاشیه‌ای سود بازارهای دلالی خودرو هم تغییر ماهیت داد و تبدیل به کالای سرمایه‌ای شد. مهرپور ادامه داد: خیلی از افراد منابع خود را به حوزه مسکن می‌آورند و سرمایه‌گذاری می‌کنند و با این هدف خانه را می‌خرند که بعدها آن را با قیمت بالاتری بفروشند. خود این مساله باعث شد که روند افزایش قیمت در حوزه مسکن در کشور ما حتی از نرخ تورم هم جلوتر برود. این کارشناس اقتصادی مسکن افزود: قیمت اصلی یک کالا متناسب با عرضه و تقاضا تعیین می‌شود یعنی مردم نمی‌توانند برای یک کالا قیمت بگذارند. البته نمی‌توان گفت خود مردم باعث گرانی می‌شوند باید گفت کسانی که منابع ریالی مازاد دارند اقدام به چنین کاری می‌کنند و این منابع مالی مازاد می‌تواند بخشی برای خود مردم و بخشی هم برای بنگاه‌های اقتصادی باشد که منابع مالی خود را صرف سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن کنند./ آرمان ملی