شکست مذاکرات برجامی در نوبت اخیر باعث شد تا بار دیگر کارشناسان در پی شناسایی دلایل ناکامی در روند احیای برجام باشند.
به باور یک تحلیلگر سیاست خارجی روس‌ها اصلی‌ترین مانع در مسیر احیای برجام هستند. وی معتقد است انتخابات آمریکا نیز در این معادله از اهمیت بسزایی برخوردار است اما نقش روسیه در این بین جدی‌تر از سایر عوامل است.
امیر پسنده‌پور، تحلیلگر سیاست خارجی در گفتگو با تجارت‌نیوز به اصلی‌ترین مانع در مسیر احیای برجام پرداخت و گفت: در بحث احیای برجام، یک مشکل و مانع جدی بر سر راه بنظر می‌رسد. آن هم تعارض منافع روسیه با احیای برجام است.
وی ادامه داد: روسیه امروز در یک مرزبندی جدید در برابر اروپا و بلوک غرب، تمام تلاش خود را بکار گرفته تا با قدرت‌نمایی در میدان، تفوق و برتری خود را اثبات کند. هدفش نیز این است که در نظم و نظام جدیدی که حاصل می‌شود، عاملیت بیشتری داشته باشد.
جنگ اوکراین چرا شروع شد؟
پسنده‌پور در ادامه بیان کرد: لذا منهای موضوع جنگ اوکراین که در حال حاضر با بهانه و به دلیل حضور ناتو شروع شد دلایل دیگری هم در این بین وجود دارد.
وی افزود: شاید بتوان گفت مهمترین دلیل آغاز جنگ اوکراین به لحاظ بررسی‌های تاریخی و از سوابقی که حتی اسلاف پوتین در هیات حاکمه حزب کمونیسم داشتند مثل حمله خروشچف به مجارستان یا حتی حمله خود پوتین به گرجستان (جریان کریمه) مربوط به حس وحشت مسکو می‌شود. وحشت و خط قرمزی که پوتین و روسیه به لحاظ سرزمینی، از نزدیک‌شدن لیبرال دموکراسی به مرزهای خودش احساس می‌کنند.
آیا مسکو دلیل شکست مذاکرات برجامی است؟
این تحلیلگر سیاست خارجی با اشاره به نقش روسیه و دلایل شکست مذاکرات برجامی، توضیح داد: حالا به هر روی این اتفاق افتاده و روسیه تمام قد در مقابل غرب ایستاده است. غرب هم تحریم‌های سنگینی برعلیه مسکو وضع کرده است. اما برگ برنده و سلاح راهبردی روسیه الزاما ابزارآلات و ادوات نظامی نیست بلکه مسکو با راهبرد “زمستان سخت” و با نقش‌آفرینی در بازار انرژی، راغب است قیمت انرژی در فصل سرما را افزایش دهد.
وی ادامه داد: از همین رو پوتین قصد دارد با افزایش قیمت انرژی در اروپا، زمستان سخت یا سردی را برای اروپایی‌ها رقم بزند.
پسنده‌پور به ارتباط موضوع بحران انرژی در اروپا با شکست مذاکرات برجامی اشاره کرده و گفت: نکته قابل اعتنا این است که اگر برجام تحقق پیدا کند، فی‌الواقع نزدیکی ایران و غرب حداقل در حوزه‌های اقتصادی اجتناب‌ناپذیر می‌شود. چون بارها تاکید شده که ما به دنبال مواهب اقتصادی برجام هستیم.
این کارشناس روابط بین‌الملل در ادامه یادآور شد: آنچه که ما در حال حاضر برای ارائه به غرب در مقام عرضه‌کننده داریم، بحث صادرات انرژی است. اتفاقا همین موضوع مورد توجه و تمرکز روس‌هاست. به همین جهت صادرات انرژی توسط ایران به غرب، سلاح روسیه را در قبال اروپا کندتر می‌کند.
پسنده‌پور به تجارت‌نیوز گفت: با توجه به موضع‌گیری‌هایی که مقامات ما نسبت به جنگ اوکراین داشتند، برداشت نگران کننده‌ای بدست می‌آید. چطور ممکن است کشوری که خودش را شریک راهبردی کشور دیگری تلقی می‌کند و در سیاست خارجی موضوعی به نام «سیاست نگاه به شرق» را جزو برنامه بلندمدت خود می‌بیند، حاضر می‌شود در یک پیمان با رقیب شریک خودش، او را خلع سلاح کند؟!
این تحلیلگر سیاست خارجی تاکید کرد: به همین جهت تصور می‌کنم روسیه یکی از موانع جدی بر سر راه احیای برجام است.
اهمیت انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا برای ایران چیست؟
پسنده‌پور با اشاره به نزدیک شدن به انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا، عنوان کرد: البته هر چه به انتخابات میان دوره‌ای امریکا نزدیک‌تر می‌شویم، آمریکایی‌ها نیز به دلیل اولویت و تعیین و تکلیف خود در زمینه مرزبندی‌های داخلی بی‌میل‌تر نشان می‌دهند. چرا که امکان دارد با این که در انتخابات، دموکرات‌ها که در حال حاضر حزب حاکم هستند، شکست خورده و کرسی‌های بیشتری را تقدیم جریان مقابل کند. در این صورت دموکرات‌ها در ایالات متحده اساسا برای زنده نگه‌داشتن برجام ممکن است به هزینه‌های سنگینی دچار شوند.
خوشبین‌ها پاسخ دهند!
پسنده‌پور در پایان خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم این دو موضوع (روسیه و انتخابات آمریکا) موانع جدی هستند و کسانی که تحلیل‌های خوش‌بینانه ارائه می‌دهند برای این دو مورد پاسخ‌های مناسبی داشته باشند./ تجارت نیوز
