بلوغ بازار مسکن با صندوق‌های ریت
به طور کلی صندوق املاک و مستغلات حرکت لازم و ضروری بوده و یکی از نهادهای مهم در بازار مالی، به ویژه بازار مالی مسکن است. همچنین در آن دسته از کشورهای دنیا که این صندوق‌ها به بلوغ رسیده‌اند، کارآمد بوده است. در نتیجه اینکه در ایران هم این اقدام صورت گرفته، می‌تواند به بلوغ بازار کمک کند.
به نظر من صندوق املاک و مستغلات ابزار چندان پیچیده و در آن حد واگرا در میان اقتصادهای مختلف نیست که بتوان گفت الگوی کشوری از کشور دیگر بهتر است.
مهم آن است که هر کشور بر اساس ساختار، اکوسیستم مالی و سیستم‌های مالیاتی داخل کشور خود و به گونه‌ای سفارشی ساختار این نهاد مالی را بومی‌سازی کند. البته طی کردن این مسیر با توجه به وابستگی به شرایط دوران ممکن است زمان‌بر باشد و شاید مقررات آن به بازنگری‌هایی نیاز داشته باشد. بنابراین به آن صورت نمی‌توان گفت که صندوق‌های املاک و مستغلات در ایران الگوهای خیلی متفاوتی با دنیا دارد، چرا که با وجود تفاوت‌های محلی تقریبا کلیات ساختار همه این صندوق‌ها مشابه است. شکل مناسب این ساختار نیز وابسته به سازوکارهای مالی و انعطاف‌پذیری نهاد ناظر در موقعیت‌های مختلف است. حتی دیده می‌شود در برخی از کشورهایی که صندوق املاک و مستغلات دارند، هیچ مقررات خاص و جداگانه‌ای برای آن در نظر گرفته نشده است. چرا که در اکوسیستم مالی آن اقتصاد، سایر مقررات به گونه‌ای تنظیم شده که با همان ساختار موجود و بدون مقررات اضافه‌تر و مخصوص، صندوق املاک و مستغلات می‌تواند فعالیت کند. در نتیجه به نظر می‌رسد تنظیم مقررات مناسب، بیش از الگوبرداری، مسئله‌ای بومی و داخلی است. با توجه به بدنه کارشناسی توانمندی که سازمان بورس دارد، اگر شرایط کلان به آنها اجازه دهد، این موضوع می‌تواند با همکاری فعالان و ذی‌نفعان صندوق انجام گیرد.
از آنجا که صندوق‌های املاک و مستغلات اغلب نهادهای مالی عمومی هستند، به نظر می‌رسد در ایران باید زیر نظر سازمان بورس باشند. هرچند در برخی کشورها مقام ناظر بازار بورس و بانکی واحد است و بر فعالیت‌های این نهاد در کنار سایر نهادهای مالی و پولی نظارت می‌کند. بر این اساس، به نظر من در ایران همچنان مقام ناظر و تنظیم‌گر مقررات اصلی این صندوق‌ها، سازمان بورس خواهد بود.
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۷۰
