احتمال تغییر نرخ سود بانکی / افزایش حقوق سال آینده، کمتر از امسال
علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی گفته بانک مرکزی معتقد به اصلاح نرخ سود بانکی است، اما این مساله منوط به تصمیم‌گیری در شورای پول و اعتبار است. او همچنین تاکید کرده که افزایش حقوق و دستمزد در سال آتی، کمتر از امسال و به صورت «کنترل‌شده» خواهد بود.
علی صالح‌آبادی صبح یکشنبه (۲۷ آذر) در نشست خبری خود اظهار کرده که کنترل ترازنامه بانک‌ها از موضوعات مهم است که مدنظر بانک مرکزی قرار دارد و در این زمینه بانک‌ها رتبه‌بندی شدند و بین ۱.۵ تا ۲.۵ درصد رشد ترازنامه آنها تعیین شد، اما برای بانک‌های قرض‌الحسنه رشد بالای چهار درصد ترازنامه به منظور پرداخت تسهیلات در نظر گرفته شده است و البته هر بانک رتبه مخصوص به خود را برای رشد ترازنامه دارد.
به گفته صالح‌آبادی، بانک‌ها در صورت تخطی از میزان تعیین‌شده برای رشد ترازنامه با افزایش سپرده قانونی مواجه می‌شوند. او گفته تسهیلات تکلیفی بانک‌ها از دیگر موضوعاتی است که برای سال آینده عددی برای آن در لایحه ذکر شده و دولت از نمایندگان مجلس می‌خواهد که تسهیلات را در چهارچوب همان عدد تعیین کنند. البته تسهیلات تکلیفی بعضا به برخی پرداخت نشده اما تلاش بانک‌ها این است که تا پایان سال پرداخت کند.
رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که از ابتدای سال تاکنون ۶۹۷ هزار فقره تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به مبلغ ۹۶ هزار میلیارد تومان پرداخت شده که در سال گذشته مبلغ پرداختی در این زمینه معادل ۸۰ هزار میلیارد تومان بوده است. تسهیلات فرزندآوری نیز معادل ۵۹۵ هزار فقره به مبلغ ۲۴ هزار میلیارد تومان پرداخت شد.
براساس اظهارات صالح‌آبادی، سهم مصرف‌کنندگان از کل تسهیلات پرداختی ۱۵.۸ درصد است که کل تسهیلات پرداختی شبکه بانکی معادل ۲۶۰۰ هزار میلیارد تومان است که معادل ۴۴.۷ درصد رشد داشته و سهم صاحبان کسب‌وکار ۷۴.۲ کسب وکار است. میزان تسهیلات پرداختی بانک‌ها به شرکت‌های دانش‌بنیان هم در هشت ماهه امسال ۹۰ هزار میلیارد تومان بوده و این مبلغ در سال گذشته ۶۶ هزار میلیارد تومان بوده است.
وی همچنین به وضعیت امنیت شبکه بانکی اشاره کرده و گفته امنیت قابل قبولی در سامانه‌های بانکی وجود دارد و بانک مرکزی هیچ نگرانی بابت این موضوع ندارد.
آخرین وضعیت ریال دیجیتال
در ادامه این نشست خبری، رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که «ریال دیجیتال» همچنان در مرحله آزمایشی قرار دارد.
وضعیت این روزهای بازار ارز، موضوع دیگری است که صالح‌آبادی درباره آن صحبت کرده و گفته نیازهای واقعی کشور و مردم به ارز در سامانه‌های نیما و متشکل تامین می‌شود. در سامانه نیما تاکنون ۳۲.۱ میلیارد دلار معامله انجام شده که نسبت به ۱۹.۶ درصد در دوره مشابه، ۶۴ درصد رشد را نشان می‌دهد.
آنطور که رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده، در بازار متشکل که بخش خدمات و موضوع اسکناس ارز است ۲.۱ میلیارد دلار فروخته شده که سال گذشته ۱.۵ میلیارد دلار بوده و نشان از رشد ۴۵ درصدی دارد. به گفته او، بازار غیررسمی عمق نامشخص و محدودی دارد یا حتی در معاملات فردایی که ارزی جابجا و معامله نمی‌شود و حجم بسیار پایینی هم دارد مبنای نرخ می‌شود که غلط است.
اصلاح یک اظهارنظر حاشیه‌ساز
صالح‌آبادی گفته «نسبت به حساب‌های اجاره‌ای بارها هشدار داده‌ایم که معمولا می‌تواند عواقب سنگینی مثل پولشویی و قمار و قاچاق به دنبال داشته باشد. بخش قابل توجهی از مبادلات ارزی کشور که اتفاقا باید در تحلیل‌ها استفاده شود، همین بازار نیما و متشکل است که واقعی و شفاف است.»
به‌تازگی اظهارنظری از رئیس کل بانک مرکزی منتشر شده که او گفته مشکل نوسانات و گرانی این روزهای ارز، بخاطر اعتراضات اخیر بوده است. امروز اما صالح‌آبادی اظهار کرده که «نگفتم تنها دلیل افزایش نرخ ارز ناآرامی‌ها بوده، بلکه این عاملی اثرگذار بوده است. آنچه مهم است، ایجاد آرامش عمومی در فضای جامعه است. همه بازارها مثل بورس و ارز متاثر از عوامل مختلفی است و نمی‌توان اثر موضوعات مختلف را نادیده گرفت.
پیگیری اصلاح نرخ سود بانکی
صالح‌آبادی همچنین درباره افزایش نرخ سود بانکی، یادآور شده که «اگرچه تفاوت‌هایی در شرایط اقتصاد ما با سایر کشورها وجود دارد، اما باید نگاه به نرخ سود را در کشور اصلاح کنیم. در سال ۱۳۹۶ و در سال ۱۳۹۹ اصلاح اندکی داشتیم و تاکنون تغییری صورت نگرفته است. بانک مرکزی معتقد به اصلاح نرخ سود است، اما این مساله منوط به تصمیم‌گیری در شورای پول و اعتبار است که پیگیر این موضوع هستیم.»
دولت از فروش ارز در بازار غیررسمی و قاچاق تامین مالی نمی‌کند
وی همچنین گریز دیگری به بازار ارز زده و درباره این اظهارنظر که دولت از افزایش نرخ ارز، سود میبرد و بوسیله آن کسری بودجه خود را جبران می‌کند، گفته «نرخ ارز در بازار آزاد را قبول نداریم و باید تعدیل شود. ارزی که دولت از آن تامین مالی می‌کند، در بازار نیماست و دولت به هیچ وجه از فروش ارز در بازار غیررسمی و قاچاق تامین مالی نمی‌کند.»
رئیس کل بانک مرکزی درباره افزایش نرخ ارز در بازار متشکل ارزی هم اظهار کرده که این افزایش مبتنی بر عرضه و تقاضاست اما بانک مرکزی به‌عنوان بازارساز در بازارهای مختلف ورود پیدا می‌کند.
دلیل نمایش ارز ۴۲۰۰ تومانی در سایت بانک مرکزی
صالح‌آبادی همچنین درباره دلیل نمایش نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی در سایت بانک مرکزی گفته که دلیلش به این برمی‌گردد که هنوز در حوزه دارو ارز ۴۲۰۰ تومانی داده می‌شود و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از سایت بانک مرکزی باید اصلاح شود که در این زمینه هیات عامل بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار باید تصمیم بگیرد که چه زمانی این موضوع لحاظ شود.
بانک مرکزی به دولت تنخواه نداده است
صالح‌آبادی در ادامه اظهار کرده که برنامه‌ریزی بانک مرکزی کاهش رشد نقدینگی به زیر ۳۰ درصد در سال جاری است و بر‌خلاف روال سال‌های گذشته، امسال تنخواهی از سوی بانک مرکزی به دولت پرداخت نشده است. او گفته «می‌توانستیم طبق قانون بودجه ۶۰ هزار میلیارد تومان تنخواه بدهیم. به‌شدت کنترل می‌کنیم این ارزها در بازار فروخته و ریال آن از بازار جمع‌آوری شود.»
راضی به این تورم نیستیم
رئیس کل بانک مرکزی درباره تورم هم اظهار کرده که «تورم مصرف‌کننده ابتدای دولت ۵۹.۳ درصد بود که به ۳۹.۹ درصد کاهش یافت؛ گرچه هنوز بالاست و راضی به این تورم نیستیم و حتماً باید کاهش پیدا کند ولی امسال اصلاح ارز ترجیحی، افزایش حقوق‌ها و حقوق گمرکی و … نصف این تورم را به خود اختصاص داد. امیدواریم سال آینده افزایش تورم از این محل نداشته باشیم و همین موضوع می‌تواند به کاهش تورم سال آینده کمک کند.
صالح‌آبادی گفته «قرار نیست همیشه افزایش تورم تکرار شود. روند تورم به روال طبیعی خود برمی‌گردد؛ البته باید تلاش کنیم انتظارات را تعدیل کنیم. تورم نقطه به نقطه در اسفندماه ۲۹.۵ درصد شد و اگر اصلاح ارز ترجیحی نداشتیم می‌توانستیم تورم را به کمتر از ۲۵ درصد هم کاهش دهیم؛ البته آثار این سیاست تخلیه شده است.»
چرا مردم کاهش تورم را حس نمی‌کنند؟
به گفته رئیس کل بانک مرکزی، «علت اینکه مردم کاهش تورم را حس نمی‌کنند این است که هنوز تورم بالاست؛ هرچند تورم از ۵۹.۳ درصد به ۳۹.۹ درصد رسیده ولی هنوز تورم بالاست و باید کاهش یابد، از تورم راضی نیستیم و باید کاهش یابد.»
افزایش ۵۷ درصدی دستمزد قطعا برای سال آینده تکرار نمی‌شود
درباره حقوق و دستمزد نیز صالح‌آبادی تاکید کرده که «افزایش دستمزد ۵۷ درصدی امسال رقم عجیب غریبی بود و به هیچ وجه سال آینده چنین افزایشی نخواهد بود. دولت قطعا افزایش حقوق را کنترل می‌کند و قطعا افزایش این عدد نخواهد بود.»
صالح‌آبادی افزوده «اصلاح دستمزد در چارچوب سیاست دولت و مجلس تصویب می‌شود ولی نگاه ما در دولت در راستای کنترل تورم است. افزایش دستمزد بخش خصوصی در شورای عالی کار تعیین می‌شود و توصیه‌مان این است که تصمیماتشان متناسب با ملاحظات تورمی باشد. مرجع کاهش یا افزایش حقوق کارگران و کارمندان، بانک مرکزی نیست. حقوق کارمندان در اختیار سازمان برنامه و بودجه است و حقوق کارگران در حیطه اختیار شورای عالی کار است. البته باید در مسائلی که در این خصوص در دولت مطرح می‌شود آثار تورمی هم درنظر گرفته شود.
رئیس کل بانک مرکزی درباره چاپ پول در پایان سال هم اظهار کرده که دولت اگر هزینه اجتناب‌ناپذیری ندارد، از آنجا کم کند و در جای دیگر استفاده کند و از اوراق هم می‌تواند استفاده کند؛ چراکه خط قرمز بانک مرکزی با دولت، کنترل نقدینگی است.
علت گرانی دلار در روزهای اخیر
در ادامه رئیس کل بانک مرکزی درباره چرایی افزایش قیمت ارز طی روزهای اخیر گفته که «تقویت دلار در دنیا یکی از دلایل افزایش نرخ ارز است؛ انتظارات، تورم و … در قیمت ارز اثرگذار بوده است.»
صالح‌آبادی درباره دلارهای بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی هم گفته این کار در حال انجام است: «رفت و آمدهای مختلفی با وساطت برخی کشورها انجام دادیم. در اصلِ موضوع توافق وجود دارد، ولی در حساب‌های مقصد نکاتی وجود داشت. روی این موضوع تاکید داریم که پول از حساب کره به حساب‌هایی انتقال شود که بتوانیم استفاده کنیم؛ آنها هم این را قبول دارند. ما می‌خواهیم تضامین کافی دریافت کنیم.»
منبع: اکوایران
