اثرات مثبت گشایش ارزی و اصلاح نرخ خوراک بر تک نرخی شدن ارز و …
حسن حسین‌نیا، تحلیلگر بازار سرمایه گفت: گشایش ارزی و اصلاحیه فرمول گاز منجر به تک‌نرخی شدن ارز و در ماه‌های آینده به افت نرخ بهره و کاهش نیاز دولت به اوراق فروشی می انجامد.
حسین‌نیا با انتشار مطلبی با عنوان “پیام مثبت عقب‌نشینی دولت” در دنیای اقتصاد اعلام کرد: جست‌وجوی ریشه اتفاقات مثبت چند هفته اخیر در بازار سرمایه به گشایش ارزی اتفاق‌افتاده می‌رسد که می‌تواند منشأ اتفاقات مطلوبی در آینده اقتصادی باشد. از این نظر حتی اگر امکان دسترسی به اسکناس وجود نداشته باشد، نیز دولت و بانک مرکزی می‌توانند هزینه قسمتی از واردات مواد غذایی یا دارو را از آن منابع آزاد شده تامین کنند.
اتفاق دیگری که افتاد و پرماجراترین اتفاق سال بود به نرخ خوراک گاز مربوط می‌شود. هفته گذشته وزیر اقتصاد، اعلام کرد خبر خوشی برای بازار سرمایه دارد و قرار است نرخ خوراک تا پایان برنامه هفتم توسعه به صورت فرمولی محاسبه شود. هفته گذشته برخی صنایع رشد مناسبی داشتند اما به کلیت بازار سرایت نکرد و برخی سهم‌ها شاهد درجا زدن یا افت قیمت بودند. در نهایت وزیر اقتصاد شنبه در خصوص اصلاح قیمت خوراک گاز توییتی منتشر کرد که ابهاماتی داشت اما شامل دو بخش هاب‌های فرامنطقه‌ای و مابقی و ۵۰ درصد دوم نیز میانگین نرخ گاز داخلی و گاز صادراتی بود.
شبهه‌ای که در پایان همان روز معاملاتی برای سهامداران بوجود آمد این بود که آیا کف قیمت ۵ هزار تومان برای گاز مشخص شده یا عدد نهایی می‌تواند کمتر از ۵ هزار تومان باشد. آنچه از کلیت اصلاحیه برمی‌آید این است که احتمالا کف قیمتی ۵ هزار تومان مطلوب سیاست گذار بود. چرا که نگاه سنتی در سیاست در اقتصاد نیز هست.
بر اساس این نگاه چون سال قبل نرخ گاز ۵ هزار تومان بوده، دلیلی ندارد که قیمت فعلی پایین‌تر از آن باشد اما نقطه قوت این فرمول این است که می‌توان پیش‌بینی کرد قرار است در ماه‌های بعد چه اتفاقی بیفتد. اگر دولت بخواهد این فرمول با همین شرایط سر جا بماند، باید ارز را متناسب‌سازی کند و از مبلغ نیمایی ۵. ۲۸ به ارز مبادله‌ای ۵. ۳۸ هزار تومان افزایش یابد. با این وجود چندین صنعت همچنان از شرایط بوجودآمده برای نرخ خوراک متضرر خواهند بود یا در بهترین حالت منافع مانند قبل تامین نخواهد شد.
اگر گشایش ارزی اتفاق نمی‌افتاد دولت و سیاست گذار حتی در همین حد هم عقب‌نشینی نمی‌کردند و از قیمت ثابت ۷ هزار تومان دست نمی‌کشیدند. چرا که برای تامین کسری بودجه ناچار به اعمال این عدد بود. هرچند که با اعمال نرخ ۷ هزار تومان برای خوراک گاز نیز منابع لازم برای تامین یارانه نقدی باز هم با کسری بودجه مواجه می‌شد.
به‌هرحال گشایش ارزی و اصلاحیه فرمول گاز که احتمالا باعث خواهد شد ارز به سمت تک‌نرخی شدن حرکت کند و در ماه‌های آینده منجر به تغییرات دیگری خواهد شد. برای مثال شاهد کاهش نرخ بهره خواهیم بود و احتمالا نیاز دولت به اوراق فروشی کاهش می‌یابد. چرا که فروش نفت دولت نیز بهبود پیدا کرده است.
صنایعی مثل متانول و اوره همچنان می‌توانند از نرخ خوراک جدید آسیب ببینند. چرا که شرایط این صنایع به گونه‌ای است که توجیه خاصی برای تولید پیدا نمی‌کنند و در سنوات آینده نمی‌توانند برای بروز رسانی، تعمیرات دوره‌ای و حتی توسعه سرمایه‌گذاری داشته باشند در میان‌مدت با چالش‌های بسیاری مواجه خواهند بود.
درعین‌حال نرخ متانول و اوره در جهان نیز متاثر از شرایط متفاوتی است. قیمت‌های جهانی در حال کاهش است و در صورتی که تنش بین روسیه و اوکراین کاهش یابد یا عملا جنگ به پایان برسد این کاهش نرخ تداوم پیدا می‌کند. در این صورت میانگین چندین‌ساله نرخ گاز در دنیا به ۱۰ سنت برمی‌گردد. در این شرایط با نرخ خوراک موجود، متانولی‌ها و اوره‌سازان توانایی رقابت با بازارهای جهانی ندارند، مگر اینکه اصلاحات قیمت تسعیر ارز برای نجات صنایع و امکان رقابت صورت گیرد اما در نظر گرفتن این پیش‌فرض که احتمال دارد نرخ گاز در داخل برای صنایع کاهش پیدا کند به صورت ریالی دور از ذهن است.
در راستای اتفاقاتی که در بازار سرمایه در حال رخ دادن است، اقداماتی برای جلوگیری از قیمت‌گذاری دستوری در دستور کار است و وزیر صنعت برای خودروسازان برنامه دارد. وزارت اقتصاد و بدنه دولت حداقل در حرف نسبت به عرضه بلوک سهام خودروسازان صحبت کردند که می‌تواند موثر باشد.
این موضوع حتی در کلیت اقتصاد نیز به چشم می‌خورد. با توجه به اینکه مشکل دولت از نظر منابع درآمدی برطرف شده یا دست‌کم کاهش پیدا کرده این مسئله می‌تواند از فشارهای مضاعف در نیمه دوم سال جلوگیری کند و این خبر خوشی برای بازار سرمایه است. بر همین اساس می‌توان شاهد رشد مناسبی در ماه‌های باقی‌مانده از سال بود.
نباید فراموش کرد وقتی شرایط بازار در حال بهبود بود اتفاقاتی افتاد که به اعتماد عمومی ضربه زد. برای بازگشت سرمایه‌های فراری به بازار نیاز است سهامدار خرد شرایط ایده‌آلی را ببیند و ایده‌آل وقتی قابل مشاهده است که ارزش معاملات رشد معناداری داشته باشد. برای تحقق این شرایط انتظار می‌رود ابتدا حقوقی‌های بازار در نقش خریدار ظاهر شوند و از بازار حمایت کنند.
با افزایش ارزش معاملات، توجهات به‌تدریج از حواشی بازار به اشخاص حقیقی که از بازار خارج شدند حداقل برای کوتاه‌مدت جلب می‌شود و این پیام می‌تواند عامل محرکی برای شروع روند جدید باشد اما در هر صورت متغیرهایی که بیانگر احتمال رشد مطلوب در ماه‌های آینده باشند در بازار وجود دارند.
به سهامداران توصیه می‌شود صرفا به دلیل اتفاقاتی که در هر بازاری امکان رخ دادن دارد نسبت به گریز کامل از آن بازار اقدام نکنند. این اتفاقات که به اعتماد عمومی ضربه می‌زنند با وجود دلالی در سایر بازارها، نظیر خودرو و ملک نیز احتمال وقوع دارند. آنچه نیاز است در همه بازارها فعالان به آن توجه داشته باشند شرایط و نشانگرهایی است که می‌تواند برای افراد جذاب باشند. در بازار سرمایه این نشانگر خود را در ارزش معاملات نشان می‌دهد و می‌تواند متغیر مناسبی برای تخمین زمان ایده‌آل ورود مجدد به بازار سرمایه باشد.
منبع: بیداربورس
