اتفاقی عجیب در متغیرهای کلان؛ حجم نقدینگی منفی شد

بر اساس آخرین گزارش منتشر شده توسط بانک مرکزی از وضعیت متغیرهای پولی، حجم نقدینگی در اقتصاد ایران در پایان فروردین ماه ۱۴۰۱ به ۴ هزار و ۸۲۸ هزار میلیارد تومان رسیده است که نسبت به حجم پایان اسفند ۱۴۰۰ گذشته بیش از ۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.

به عبارت دیگر رشد ماهانه نقدینگی برای اولین بار در سالیان گذشته در نخستین ماه سال جاری منفی ۰.۲ درصد به ثبت رسیده است، این در حالیست که رشد ماهانه این شاخص در اسفند ماه بالغ بر ۴ درصد بوده است. همچنین رشد نقطه به نقطه این متغیر پولی در فروردین ۳۸.۲ درصد به ثبت رسیده است که نسبت به ماه قبلی ۰.۸ درصد کاهش یافته است. بر این اساس می‌توان گفت حجم نقدینگی اقتصاد ایران در یکسال منتهی به فروردین ۱۴۰۱ بالغ بر یک هزار و ۳۳۳ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

چرایی کاهش نقدینگی در فروردین

در سالیان گذشته این اولین بار است که رشد نقدینگی منفی به ثبت رسیده است. با توجه به اینکه آمار پایه پولی فروردین ماه بر خلاف روند گذشته هنوز منتشر نشده است، نمی توان اظهار نظر قطعی در خصوص چرایی کاهش نقدینگی انجام داد. اما برخی گمانه زنی ها بر این است که این کاهش می تواند به علت کاهش بدهی بانک ها به بانک مرکزی در نتیجه قبض سپرده های بانکی مثلا به خاطر فروش اوراق توسط بانک ها باشد و با توجه به فرایند حسابداری بانک مرکزی از محاسبه نقدینگی، این پول برگشت خورده به بانک مرکزی دیگر جز نقدینگی محسوب نمی شود. به عقیده برخی از کارشناسان نقدینگی یک متغیر تجمعی بوده و کاهش انباره آن از نظر اقتصادی ممکن نیست مگر به امحا کردن مقداری پول، در نتیجه کاهش نقدینگی تنها طی یک فرایند حسابداری می تواند کاهش پیدا کند.

رشد پول و شبه پول در فروردین

حجم کل پول در اقتصاد ایران در پایان فروردین ماه امسال به ۹۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است که نسبت به فروردین ۱۴۰۰ حدود ۴۳.۸ درصد رشد کرده است. همچنین حجم کل شبه پول یا به عبارت دیگر سپرده های بلند مدت بانکی در پایان فروردین ماه به ۳ هزار و ۸۷۳ هزار میلیارد تومان رسیده است که این به معنی رشد نقطه ای ۳۶.۹ درصدی این متغیر پولی در فروردین است. با توجه به اینکه آمار های ماهانه مربوط به حجم پول و شبه پول در اسفند ماه منتشر نشده است، محاسبه مقدار رشد ماهانه این دو متغیر در فروردین ماه امکان پذیر نیست.

منبع: اکوایران