آیا معاملات الگوریتمی عملکرد خوبی داشته‌اند؟
شرکت‌هایی که در زمینه معاملات الگوریتمی مجوز گرفتند، محدود هستند و مابقی که در این زمینه فعالیت می‌کنند مجوز نداشته و به صورت غیر رسمی در حال فعالیت هستند. بنابراین شناسایی نمی‌شوند و حتی سازمان هم به راحتی متوجه فعالیت آنها نمی‌شود. اما آنهایی که مجوز گرفتند به دلیل اینکه بابت هر نوع سفارش تگ معاملات الگوریتمی می‌خورند، قابل شناسایی بوده و راحت می‌توان متوجه شد که این معامله الگوریتمی است یا خیر.
در کل روند معاملات الگوریتمی طبق قوانین سازمان بورس است و بیشتر از آن قوانین را نمی‌تواند انجام دهد یعنی همین‌طور که محدودیت آنلاین وجود دارد و در هر ثانیه تنها سه سفارش می‌توان گذاشت، معاملات الگوریتمی هم به همین صورت بوده و حتی محدودیت‌هایی دارد مثلا در پیش‌گشایش نمی‌تواند شرکت کند. این نوع معاملات الگوریتم در اختیار همه کاربران وجود ندارد یعنی تنها برخی از افرادی که به کارگزاری که مجوز دارد، دسترسی دارند می‌توانند از این معاملات استفاده کنند. البته محدودیتی از سمت سازمان وجود ندارد و کارگزاری‌ها اگر استقبال کنند می‌توانند چنین دسترسی را برای معاملات مشتری‌های خود فراهم کنند.
یکی از عملکردهای مفید معاملات الگوریتمی بالا بردن دقت و سرعت عمل است. همچنین قوانین ایفای بازارگردانی وجود دارد که بازارگردان باید آنها را رعایت کند این قوانین هر موردی که سازمان گفته به طور دقیق و بدون تخلف انجام می‌دهند بنابراین اگر مشکلی وجود دارد که باعث می‌شود بازار افت کند به دلیل قوانینی است که الگوریتم از روی آن نقش برمی‌دارد. در حقیقت الگوریتم مشکلی ندارد بلکه کمک هم کرده به اینکه روش، اتوماتیک بودن، سرعت و دقت آن بالاتر رود ولی اینکه تاثیر آن در بازار مثبت یا منفی بوده بازمی‌گردد به قانون ایفای تعهد بازارگردان چون اگر قانون بتواند به بازار کمک کند، الگوریتم هم باعث می‌شود که آن قانون بهتر و درست‌تر انجام شود. به نظر می‌رسد بازار سرمایه ایران هنوز فاصله زیادی دارد تا این معاملات بتواند مانند کشورهای دیگر شکل بگیرد چون تقریبا ۷۵ الی ۸۰ درصد معاملات در دنیا به صورت معاملات الگوریتمی است اما خیلی از مشکلات در بازارهای دنیا حل شده است و علت اینکه بازار های جهانی با این ابعاد در معاملات الگوریتمی فعال هستند این است که بازارهای دو طرفه وجود دارد و دامنه نوسانی به این شکل وجود ندارد از طرفی عمق بازار کاملا متفاوت با بازار کوچک و کم عمق ماست.
مجید عبدالحمیدی – کارشناس بازار سرمایه
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شاره ۴۶۶
