در صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی سرمایه‌گذاری کنیم؟

روز ۸ شهریور ماه از صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی در سازمان بورس رونمایی شد. در این مراسم مجید عشقی، رئیس سازمان بورس گفت که صندوق بازنشستگی مثل درخت گردو می‌ماند و تا ۱۰ الی ۲۰ سال آینده برکات این صندوق مشخص می‌شود و یکی از مزایای آن ماندگاری وجوه سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است.

در اصل صندوق بازنشستگی تکمیلی یک صندوق نسبتا ویژه برای سرمایه‌گذاری میان مدت و بلند مدت هستند، تا فرد در دوران بازنشستگی از سود حاصل از سرمایه‌گذاری خود استفاده کند.

فرد سرمایه‌گذار در دوران بازنشستگی به جای معامله و خرید و فروش سهام بورسی به صورت مستقیم، سرمایه خود را به صندوق‌ها می‌سپارد تا از فرصت‌های ایجاد شده بیشترین بازدهی و سود را ببرد.

صندوق‌های بازنشستگی در جهان

صندوق‌های بازنشستگی در تمامی کشور‌های دنیا اهمیت بسیار زیادی دارند و به نوعی حامی آینده سرمایه‌گذاران به حساب می‌آیند. براساس آمار در پایان سال ۲۰۲۱ رقمی در حدود ۳۹ تریلیون دلار ارزش سرمایه‌گذاری‌های بازنشستگی در آمریکا بوده است. بخش زیادی از این مبلغ در طرح‌های سرمایه‌گذاری بازنشستگی توسط شرکت‌ها و موسسات بزرگ سرمایه‌گذاری خصوصی مانند بلک راک (Black Rock)، گریت-وست (Great-West Lifeco) و فیدلیتی (Fidelity Investment) مدیریت می‌شود.

مزایا و معایب صندوق بازنشستگی

صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی به تازگی در بازار سرمایه رونمایی شده‌اند و نمی‌توان عیب خاصی از این صندوق‌ها گرفت. در مزیت‌های این صندوق نیز باید گفت که با توجه به شرایط کشور و کمبود منابع احتمالا این صندوق بتوانند ضمانت قوی و خوبی برای بازنشستگی افراد باشند.

صندوقی جدید در بازار سرمایه

هابیل خاوری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با نبض بورس اظهار کرد: طی سال‌های اخیر شاهد این موضوع بوده‌ایم که صندوق پشت صندوق به بازار وارد می‌شود، آن هم بدون هیچ سیستم نظارتی، سیاستی که درست یا اشتباه بودن آن نیازمند بررسی کارشناسی و آسیب شناسی اساسی است، رویه‌ای که در دوران ریاست آقای عشقی بر مسند قدرت سازمان بورس همچنان ادامه دارد!

وی درخصوص صندوق‌های بازنشستگی گفت: عملکرد این صندوق‌ها به این صورت است که اعضا به‌عنوان سرمایه‌گذاران، پس از پرداخت حق عضویت و واریز وجوه لازمه، یونیت‌های صندوق را دریافت می‌کنند. سپس سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده توسط صندوق در انواع منابع سرمایه‌گذاری مانند سهام، اوراق بهادار، املاک و… صورت می‌گیرد.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: از جمله اهداف تشکیل این صندوق‌ها، می‌توان به مواردی همچون ایجاد مزایای بازنشستگی تکمیلی برای کارکنان مجموعه‌های مختلف اشاره نمود و همچنین سود و زیان حاصل از این سرمایه‌گذاری میان اعضای دارنده یونیت‌ها توزیع می‌شود.

مزایا و معایب صندوق‌های بازنشستگی

خاوری توضیح داد: در زمان بازنشستگی نیز اعضا می‌توانند از سرمایه‌های کسب شده از صندوق استفاده کنند و به تأمین هزینه‌های خود بپردازند. صندوق سرمایه‌گذاری بازنشستگی تکمیلی قطعا مزایا و معایبی دارد و می‌توان به برخی از آن‌ها اشاره کرد که یکی از مهم‌ترین مزایای این صندوق‌ها این ا‌ست که به دارندگان یونیت‌ها امکان می‌دهد تا پس از بازنشستگی، درآمد ثابت و پایدار داشته باشند و نیاز‌های مالی خود را تأمین کنند. این موضوع در صورتی است که مدیر صندوق صرفا بر کسب سود به واسطه تورم و یا شانس و اقبال همانند صندوق‌های بازنشستگی فعلی با مدیرانی که فیش‌های حقوقی نجومی دارند متکی نباشد و از تیم حرفه‌ای برای مدیریت دارایی‌ها برخوردار باشد.

وی تشریح کرد: همچنین در برخی کشور‌ها تعدادی از صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی از مزایای مالیاتی برخوردارند. به این صورت که سود‌های حاصل از سرمایه‌گذاری در صندوق بازنشستگی تکمیلی، تحت هر شرایطی از مالیات معاف می‌شوند که این خود عامل مهمی است که افراد را برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها ترغیب می‌کند.

این فعال بازار سرمایه ادامه داد: طبیعتا افراد شاغلی که در حوزه سرمایه گذاری شناخت یا وقت کافی ندارد می‌توانند با عضویت در صندوق سرمایه‌گذاری بازنشستگی تکمیلی، برنامه‌ریزی خود را در طول دوران کاری و پس از بازنشستگی به نحوی تنظیم کنند که یک سرمایه و رفاه نسبی را کسب نمایند.

وی تاکید کرد: در صورتی صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی جذاب هستند که توسط تیم‌های حرفه‌ای متخصص و متعهد اداره شوند که دارای تخصص و تجربه کافی در زمینه مدیریت سرمایه‌گذاری باشند.

ریسک در صندوق‌های بازنشستگی

خاوری در ادامه با اشاره به ریسک صندوق‌ها گفت: سطح ریسکی که برای سرمایه‌گذاری در صندوق بازنشستگی تکمیلی وجود دارد، نقش مهمی در عملکرد سرمایه‌گذاری اعضا خواهد داشت.

وی افزود: سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها می‌تواند شامل ریسک‌های مختلفی از جمله ریسک سرمایه‌گذاری در بازار‌های مالی و تغییرات قیمت دارایی‌ها باشد؛ اما باید اشاره کرد که درست است که یکی از سیاست‌ها برای کاهش هیجانات و نوسانات بازار ایجاد صندوق‌های متنوع و سرمایه گذاری غیر مستقیم است، اما آیا سازمان بورس راهکاری برای مقابله با رانت‌های قدرت سرمایه در برخی صندوق‌ها دارد؟

خاوری در پایان تاکید کرد: این صندوق‌ها می‌توانند باعث ورود یک سرمایه به صورت مستمر و پایدار به بازار سرمایه شوند که از این بعد اگر نگاه کنیم باعث سرازیر شدن برخی منابع مالی جدید به بازار سرمایه خواهد شد که می‌تواند تا حدودی به سر زنده بودن بازار کمک کند، ولی به شرطی که این صندوق‌ها با توجه به دید بلند مدتی که دارند در برهه‌های زمانی مختلف مجبور به خرید و فروش‌هایی نشوند.

منبع: نبض بورس